Acı kaybımız!

Malumunuz son yılda enflasyon hızla yükseldi, ekonomi bozuldu. Bozulan ekonomi ile yarış edercesine ahlak da bozuldu. Sevgi, saygı, edep, haya gibi toplumu ayakta tutan değerler enflasyonun zıddına hızla düşüşe geçti.

Metro ile eve dönüyorum. Tıklım tıklım dolu.  Yanımda ayakta duran adam 70’li yaşlarda. Hafif kilolu adamın sağ kolu kırık olmalı ki alçıya alınıp boynuna asılmış. Sol eliyle metronun tutamağına tutunmaya çalışıyor.

Koltukta oturan genç, yaşlı adamı görmüyor bile. Telefonuna adeta gömülmüş vaziyette. Sanırsınız ki telefonuyla şirket yönetiyor.

Tabi adama kimse yer vermedi.

Üç durak sonra nerde ise adamın kırılmış kolu yeniden kırılacaktı. Adam yere kapaklanmaktan son anda kurtuldu. Zar zor ayakta durdu.

Bu durumda bile kimse kalkıp yaşlı adama yer vermedi.

Bir hanımefendi durumu fark edip yer vermek istedi. Belki gençlere örnek olur dedim ama olmadı. Bir metre önümde cereyan eden olay; toplumun ahlaki çöküntü içinde olduğu gerçeğini gözler önüne koyuyordu.

*   *   *

ABD’den gelen bir misafirimle öğle namazı için Çamlıca camiine gittik. Namaz çıkışı ayakkabılarımı bıraktığım 067 nolu ayakkabılıkta bulamadım. Etraflıca her yere baktım. Neredeyse tüm ayakkabılıkları dolaştım. Olabilecek her yere göz gezdirdim, yoktu. Söylemesi zor ama gerçek şu ki camide ayakkabılarım çalınmıştı. Camide çalınmıştı.

Aman Allah’ım! Söylemesi bile korkunç.

Camide…

Yanlışlıkla alınmıştır diyecektim ama yerinde hiç ayakkabı yoktu. Neyse olan oldu deyip ayaklarıma naylon poşet geçirip çıktım. Ana caddeye kadar taksi ile gelip meşhur marka spor ayakkabı satan mağazaya girdim.

Fiyatlar resmen uçmuş. İki sene evvel aynı ayakkabıyı aldığım fiyatın tam dört katı fiyatla karşılaştım. Hemen hemen tüm ayakkabılarda, yok artık! denecek etiketler vardı. 

Ayakkabıları beğenerek alırken, parasını söylenerek ödedim.

– Çok pahalı?

– Öyle demeyin beyefendi bunlar çok kalitelidir.

– Ayakkabı değil sanki mücevher alıyoruz, bu nedir Allah aşkına!

– Bize özel bi durum değil, her şey pahalandı. 

Ayakkabılar neredeyse ev kirası kadar. 

Oracıkta giyip mağazadan çıktım. Ne de olsa kaliteli, üç dört sene giyerim, diyerek kendimi teselli ettim.

Aradan on gün geçti. Sadece 10 (on) gün. Ayakkabıların iç astarları yırtıldı. Dışı ile içi arasına konulan süngerler dışarı fırladı. Olamaz, bu kadar çabuk yıpranamazdı.

Şaşkınlığım kızgınlığa dönüştü. Nasıl olur? bu kadar kısa sürede nasıl yırtılırdı. Kendi kendime söylenip duruyordum. Bi arkadaş bana dostane bir hatırlatmada bulundu.

– Hocam meşhur bir markadan almışsın, mağazaya geri götür, kesin değişirler.

Kaliteli olduğu için çok para vererek aldığım ayakkabılar maalesef çürük çıkmıştı. İade etmek üzere mağazaya geri gittim.

Tüm ısrarlarıma rağmen ayakkabıları yenisi ile değiştirmediler, geri almadılar. Bana son derece kuru ve soğuk şekilde aynı cevabı tekrarladılar:

– Kullanıcı hatası.

– Ayakkabıları giyip kaldırımda yürüdüm. Spor ayakkabısı olmasına rağmen koşmadım bile. Zaten 60 yaşında adam spor ayakkabısıyla ne yapabilir ki? Sadece yürüdüm.

– Yanlış kullanmışsınız.

– Yürümese miydim? Yani ayakkabıları ayağıma giymeyip de boynuma mı dolamalıydım. Nasıl yanlış kullanmış olabilirim ki?

– Beyefendi kullanım hatası yapmışsınız.

– Kullanarak hata yapmışım öyle mi?

*   *   *

Şehrin en işlek caddesinde, koskoca tabelası olan mağaza sahibine derdimi anlatamayınca, bir çift ayakkabı daha aldım.

Yeni aldığım ayakkabıları kullanmamaya karar verdim. Kullanım hatası olmasın diye artık ayakkabıları ayağımın altına değil başım üstünde taşımaya karar verdim.

Bozulan ekonomik durumun insanların psikolojisini, ahlaki kalitesini bozduğunu düşünüp tüketici haklarına dava etmekten vaz geçtim.

Bozulan ekonomi bir iki yılda düzelebilir. Tekrar kaliteli ayakkabı üretilebilir. Kaybedilen paralar tekrar kazanılabilir. Onun cevabını ekonomistler daha doğru verir.

Bir eğitimci ve araştırmacı yazar olarak benim gördüğüm;

Kaybımızın para ile ödenmeyecek kadar büyük olduğudur.

Kaybolan sevgi ve saygı, yok edilen esnaf kültürü, yitirilen güven duygusu, ve maalesef bozulan toplum ahlakı çok zor düzelir.

H. İbrahim ÇORAKLI

Ümraniye/ İstanbul