ASKON USA Başkanı Özmekik: Amerika’da 2023 yılında resesyon öngörülüyor

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği Amerika Başkanı Ayhan Özmekik, Amerika ve Türkiye ekonomisini ve önümüzdeki döneme ilişkin öngörülerini The Anatolia Post için yazdı.

Amerika’da 2023 yılında resesyon öngörülüyor. Washington DC çevrelerinde bunlar konuşuluyor.

ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,9 daraldı. ABD ilk çeyrekte de yüzde 1,6 küçülme kaydetmişti. Böylelikle Amerika üst üste iki çeyrek daralma kaydederek teknik resesyona girdi. Ama yetkililer bunu yanıltıcı görüyor ve resesyon olarak kabul etmiyorlar.

Amerika’da enflasyon eylül ayında bir önceki yıl aynı aya kıyasla yüzde 8,2 olarak kaydedildi. Bu veri, Haziran’da yüzde 9,1 olarak belirlenen enflasyonun düşüşe geçtigini gösteriyor ama geniş bir yelpazede birçok ürün ve hizmetin fiyatı artmaya devam etti.

Ortalama maaşlar yıllar sonra ilk kez artsa da gıda, kira, otomobil ve sağlık hizmetleri gibi kalemlerin hızla yükselen fiyatlarına yetişmeye yetmedi.

IMF ABD ekonomisi için 2022 büyüme tahminini yüzde 3,7’den 2,3’e çekmişti. IMF Baş ekonomisti Gourinchas, “Baz senaryomuzda ABD’de ne 2022’de ne de 2023’te bir resesyon görmüyoruz; ama çok büyük bir yavaşlama olacaktır. 2022’deki yüzde 2,3’lük büyüme 2023’de yüzde 1’e yavaşlayacaktır” ifadelerini kullanmıştı ama DC çevrelerinde bu yaklaşım iyimser olarak karşılanıyor ve 2023’te Amerika’yı kötü zamanlar bekliyor.

Başkan Joe Biden, benzin fiyatlarının düşüşe geçmesinin, uyguladığı politikaların yükselen maliyetlerin azalmasını sağladığının işareti olduğunu söyledi. Bu politikaların başında Biden’ın Amerika’nın ulusal stratejik rezervinden büyük miktarda petrolü kullanıma açma kararı yer alıyor.

Amerika’da enflasyon önümüzdeki aylarda hafifleyebileceğinin işaretini verse de önümüzdeki yıl ve hatta 2024’te Merkez Bankası’nın (FED) yüzde 2’lik yıllık enflasyon hedefinin çok üzerinde seyretmeye devam edeceği öngörülüyor. FED Başkanı Jerome Powell, faiz arttırımına ara vermeden önce çekirdek enflasyon verilerinde aylık düşüş olduğunu görmeleri gerektiğini söyledi.

Bilindiği gibi tedarik zincirinde ciddi aksaklıklar vardı ancak bu aksaklıkların da giderilmeye başlandığı gözleniyor. California eyaletinin güneyindeki limanlarda demirleyen yük gemisi sayısı azalırken deniz nakliye maliyetleri de düşüyor. Mısır, buğday ve bakır fiyatlarında da sert azalma olduğu görülüyor.

Ancak kira gibi fiyatların sabit kalma olasılığı yüksek kategorilerde maliyetler artmaya devam ediyor bu arada Amerikalıların üçte biri kirada oturuyor.

TÜRKİYE AMERİKA İLİŞKİLERİ

ABD ile yatırım ve ticaret açısından yeni bir dönem başladı.

Türkiye Kovid-19 döneminde üretime hiç ara vermeyerek dünyada yaşanan tedarik zinciri krizinin aşılmasına çok büyük katkı sağladı. ABD’liler, Çin’de yaşanan yoğun kısıtlamalar nedeniyle tedarik zincirlerinde ciddi problemler yaşadı ve bu durum ABD’lilerin yüzünün Türkiye’ye dönmesini sağladı. Bu da Amerika’yla yeni bir ilişki başlatmak adına bir şans oldu.

Ticaret hacmi 2009’da 10,8 milyar dolardan 2020’de 18 milyar dolara, 2021’de de 28 milyar dolara çıktı. Ve hâlâ ticari hacmi ve çeşitliliği yükseltme konusunda büyük bir potansiyel var.

Son dönemde bakanlarımızın yoğun Amerika ziyaretleri, Amerikalı mevkidaşlarının ilgi ve alakaları neticesinde Amerikalı yatırımcılar da Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip ediyor.

Dünyada ekonomik olarak daralma Amerika’da resesyon öngeren büyük kredilendirme kuruluşları Türkiye’nin büyüme tahminlerini yukarıya çektiler.

Geçtiğimiz günlerde G20 Maliye Bakanları zirvesi için ABD’de bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Nurettin Nebati Amerika’nın önde gelen yatırım bankası Goldman Sachs’ın üst düzey yöneticileriyle son derece verimli bir görüşme gerçekleştirdi. Toplantıda, küresel  gelişmeler başta olmak üzere Türkiye ekonomisinin sunduğu fırsatlar ve güçlü yatırım potansiyelleri ele alındı.

Amerika’nın önde gelen şirket yöneticileriyle de sunumlar yapılarak ülkemizdeki yatırım ortamı ve doğrudan yatırımları geliştirmek için atılan adımlar anlatılarak Amerika’daki yatırımcılar ülkemize davet edildi.

Corona sonrası Amerika’yla Ticari hacmi ve çeşitliliği yükseltme konusunda yeni bir döneme girdik ve büyük potansiyeller var.

Amerika’nın tedarikte sıkıntılar yaşamaya başlamasıyla Türkiye önemli ve aranan bir ülke halini almaya başladı. Bu fırsatı iyi değerlendirmemiz gerekiyor ve tekdüze yaygın sektörler dışında da yeni sektörlerde oyuncu olmamız gerekiyor.

İNŞAAT SEKTÖRÜ

Türk şirketler inşaat alanında Dünyada çok büyük konumdalar. Dünya’da en büyük 250 şirket arasında Çin’den 71, Amerika’dan 41, Türkiye’den 40 şirket bulunuyor. İnşaat sektöründe Türkiye Dünya’da Çin’le yarışıyor ama bu büyük gücü Amerika’da hissedemiyoruz, 90’lı yıllardan itibaren devlet yurtdışı gezilere inşaat firmaları götürdü bu sayede Türk inşaat firmaları Dünya’da marka oldular ve inşaat malzemeleri ihracatı da büyük oranda arttı benzer şeyin Amerika’ya da yoğun bir şekilde planlanması gerekiyor. Askon USA olarak farklı sektörlerden iş insanlarımızı Amerika’ya davet ediyoruz.

GIDA SEKTORÜ

Kuru incir, fındık ve kuru kayısı gibi niş ürünlerin dışında da hala Amerikan pazarına girebilecek çok sayıda ürünümüz mevcut. Türkiye Amerika’ya özellikle süt ürünlerinde son zamanlarda 1 milyar dolardan fazla ihracat gerçekleştirdi. Amerika’da yaşayan vatandaşlarımızın çoğunluğunda gıda sektöründe olduğu düşünüldüğünde bence bu konu daha iyi çalışılmalı, sadece doğu yakasında binlerce pizza, café, restaurant sahibi vatandaşımız var ve bu vatandaşlarımıza ülkemizin ürünlerini satmak noktasında dahi çalışmalar yapamıyoruz.

MOBİLYA SEKTÖRÜ

ABD’de yıllık yaklaşık 130 milyar dolarlık mobilya tüketimi gerçekleşiyor Türkiye’nin Amerika’ya sattığı mobilya miktarı 300 milyon dolar, İkea bile Amerika çapında sadece 54 mağazasıyla 2021 yılında yaklaşık 6 milyar dolar ciro yaptı. Bunlar göz önüne alındığında bu sektör üzerinde ciddi yatırımlar yapmalıyız. Bazı illerimizde açılan Mobilya AVM benzerlerini en kısa sürede Amerika’da açmalıyız.

HOTEL RESTAURANT KAFE (HO-RE-KA)

Cafe mobilyaları, endüstriyel ürünler, mutfak malzemeleri konusunda Türkiye Amerika’dan çok ileride. Sadece Amerika’daki otel renevasyonu hacmi yıllık 60 milyar dolar civarında. Bu konuda öncü olacak ciddi ihracatçılarımızı ve yatırımcılarımızı mutlaka iş gezisi için Amerika’ya bekliyoruz.

YAYGIN SEKTÖRLER

Başta demir-çelik sektörü olmak üzere, kimyevi maddeler, otomotiv endüstrisi, mücevherat ve hazır giyim gibi Amerika’ya en fazla ihracatını yaptığımız kategorilerde geçen yıla oranla güçlü artışlar söz konusu. Bu sektörlerde hali hazırda büyük potansiyeller var.

AMERİKA İLE TİCARET

Son dönemde üreticilerimiz de yönünü ABD ye dönmeyi başardı. 

Türk üreticiler zayıf ve güvensiz pazarlarla büyünemeyeceğini geç de olsa anladı.

Amerika en çok ihracat yaptığımız ülkeler arasında Birleşik Krallık’ı geride bırakarak Almanya’nın ardından ikinci sıraya yerleşti.

Amerika’ya ihracatımız 2021 yılında 15 milyar dolara, ABD’den ithalatımız ise yüzde 14 artışla 13 milyar dolara ulaştı. Bu yılın ilk 6 ayında da geçen yıla göre yüzde 30 civarında bir artış söz konusu.

Hatırlatmakta fayda var; tarihimizde ilk defa ABD’ye ticari fazlası verdik bu da ayrıca büyük gurur.

ABD iş planlarımızı eyaletleri baz alan bir yaklaşımla kurgulamamız gerekiyor.

ABD birbirinden farklı dinamiklere sahip 50 eyaletten oluşuyor. 21 trilyon dolarlık ekonomisi, 400 milyonluk nüfusu ve en çok ithal eden ülke olmasıyla tam bir cazibe merkezi. Eyaletlerin birbirinden farklı sosyal, kültürel ve iktisadi dinamiklere sahip olduğunu dikkate alarak ABD eylem planımızı eyaletleri baz alan bir yaklaşımla kurgulamamız gerekiyor. Bu sebeple ABD pazarında halihazırda bulunan ya da pazara girmek isteyen Türk firmalarımızın etkin temsiliyeti için ASKON USA çatısı altında 7 konsolosluk bölgesi ve toplamda 30 eyalette temsilciler belirledik.

Bu temsilciliklerimiz birer yatırım merkezi gibi hizmet verecekler. Yine üye avukatlarımız, muhasebecilerimiz uzman danışmanlarımız ve sektör temsilcilerimizle ASKON USA Amerika’da tüm üyelerimizin ve vatandaşlarımızın hizmetinde olacaktır.

Ayhan Özmekik /ASKON USA BAŞKANI