Colorado yangını, yeraltı kömür yangınlarını işaret ediyor

1883’te Colorado’daki bir yeraltı kömür sahasında çıkan yangın, yerdeki çatlaklardan o kadar çok duman çıkarmıştı ki, ortaya çıkan sahne yanardağlara benzetildi ve eyaletin ilk maden müfettişi, yangını “söndürmenin imkansız” olduğunu düşünmüştü

Yaklaşık 140 yıl sonra, geçen ay bir orman yangınının binden fazla evi ve binayı yok ettiği Boulder yakınlarında şu anda terk edilmiş olan kömür sahasında iki yangın hala için için yanıyor.

Associated Press’in haberine göre, Colorado tarihindeki en yıkıcı aralık yangınına neyin neden olduğu hala bilinmiyor, ancak Boulder County yetkilileri, bölgenin terk edilmiş kömür madenlerini, elektrik hatları, insan faaliyetleri ve diğer olasılıklarla birlikte, birkaç olası nedenden biri olarak araştırdıklarını söylediler.

İçten içe yanan kömür, iki yangına sebep oldu

İçin için yanan kömür, böyle bir yangını başlatmış olabilir mi? Tarih, cevabın ‘evet’ olduğunu gösteriyor. Son 20 yılda en az iki Colorado yangını, yüzeye yayılan maden yangınlarından sorumlu tutuldu. Ve geçtiğimiz yaz Montana’da, rüzgarların körüklediği, yavaş yanan kömür rezervleri, Kuzey Cheyenne Kızılderili Rezervi’nde ve çevresinde toplam 691 kilometre kareyi etkileyen iki yangını başlattı.

Federal Yüzey Madenciliği Ofisi verilerine göre, geçen eylül itibariyle ABD genelinde bir düzineden fazla eyalette, en az 259 yeraltı maden yangını yaşandı. Araştırmacılar ve hükümet yetkilileri, kömür damarlarında daha önce hiç çıkarılmamış yüzlerce ve muhtemelen binlerce kayıtlara geçmeyen yangın çıktığını söylüyor.

Maden yangınları yakıtları yok ediyor

Küresel olarak, bu tür yangınlar Hindistan, Avustralya ve Güney Afrika da dahil olmak üzere sorun teşkil ediyor. US Geological Survey’e göre, dünyanın en büyük kömür üreticisi olan Çin’de, yılda yaklaşık 10 milyon ila 200 milyon ton yakıt yanıyor veya yangınlar nedeniyle erişilemez durumda kalıyor.

Tehdit devam ediyor

İklim değişikliği, halihazırda daha uzun ve daha yıkıcı yangın mevsimleri yaşayan ABD’nin batısındaki geniş alanlarda kuraklığa yol açarken, uzmanlar, için için yanan kömürlerin, devam eden bir tehdit oluşturacağını söylüyor.

Colorado Maden Okulu mühendislik profesörü Jurgen Brune, bu tür yangınların yıldırım, insan faaliyetleri ve hatta 86 derece Fahrenheit (30 santigrat derece) kadar düşük sıcaklıklarda bile kendiliğinden tutuşabileceğini söyledi.

Depremi tahmin etmeye çalışmak gibi

Brune, “Yanma, kömürde bulunan az miktarda oksijeni beslediği için birçoğunun söndürülmesi imkansız, yeraltında yavaşça yanıyor. Üzerini örtmek ve ateşten oksijeni almaya çalışmak, çoğu yangını söndürür. Ancak bu, kömür yangınları için geçerli değil. Yeraltı kömür damarları tahmin edilemez bir şekilde yanıyor ve yangın başladıktan çok sonra uyarı vermeden yüzeye çıkabiliyor” dedi.

Brune, “Bir depremi tahmin etmeye çalışmak gibi” diyerek, “Bugün sahip olduğumuz tüm teknoloji, depremi tahmin etmeye daha fazla yaklaşamıyor. Aynı şey bir kömür ateşi için de geçerli” ifadesini kullandı.

Maliyet oldukça yüksek

Office of Surface Mining veritabanına göre, ABD genelinde bilinen 200 terk edilmiş mayın yangınını kontrol etmenin gelecekteki tahmini maliyeti yaklaşık 900 milyon dolar.

Geçen yaz çıkan yangınların ardından, Montana’daki yerel yetkililer, federal bir hibe kullanarak önümüzdeki aylarda eyaletin güneydoğusundaki yanan madenlerin haritasını çıkarmayı planlıyor. Haritalamayı koordine etmeye yardımcı olan Rosebud Koruma Bölgesi’nden Bobbi Vannattan, bunları kontrol etmenin zor olacağını ve site başına en az 300 bin dolara mal olabileceğini söyledi.

Vannattan, “Kömür damarı yangınlarıyla ilgili sorun, siz oraya girip kazmaya başlayana kadar, ne kadar derin veya ne kadar geniş olduklarını bilmememizdir” dedi.

Colorado’da yetkililer 2019 itibariyle en az 38 yeraltı kömür yangınını izledi.

Boulder County Şerif Ofisi sözcüsü Carrie Haverfield, 30 Aralık’taki yangınla ilgili olarak, hangi mayınların araştırıldığını veya ilk olarak KUSA-TV tarafından bildirilen yetkililerin ilgisini neyin çektiğini belirtmeyi reddetti.

Bir asırdan fazla bir süre önce, müfettişlerin son yangının başladığına inandıkları yakınlardaki bir park arazisinde bulunan terk edilmiş Marshall Madeni’nde, ilk kez bir asırdan fazla bir süre önce karşılaştığı yangını söndürmek veya hasarı azaltmak için yetkililer tarafından en az üç çaba sarf edildi.

Bir ABD Jeolojik Araştırma raporuna göre, ilk müdahale 1982’de, federal yetkililerin yangının ne kadar genişlediğini araştırmak için zemini deldikleri ve daha sonra 2 fit (60 santimetre) toprak tabakasıyla boğmaya çalıştıkları zaman yapıldı.

2005 yılında, küçük bir çalı yangını, yangından çıkan sıcak bir havalandırmaya kadar izlendi. Yüzey Madenciliği Ofisi’ne göre, Boulder’dan gelen ekipler, bölgedeki bitki örtüsünü kaldırdı ve federal yetkililer başka bir yangından korunmak için havalandırmayı ve diğerlerini kayalarla doldurmaya çalıştı. 2016 yılında, federal yetkililerin devletin maden ocağının kontrolünü ele geçirdiğini söylemesinin ardından, işçiler yangının yeraltı kömürünü tüketmesinden sonra zeminin azaldığı iki alanı kazdı ve doldurdu.

Yangın belirtisine rastlanmadı

Tesis iki yıl sonra devlet müteahhidi Tetra Tech’in çalışanları tarafından ziyaret edildiğinde, hiçbir yangın belirtisi, eriyen kar veya dumanlı kokular bulamadılar. Şirket, geçmişteki düzensiz davranışları nedeniyle sahanın yıllık olarak izlenmesini tavsiye etti, ancak potansiyel tehlikeyi azaltmak için yeni adımlar atılmadı.

Tetra Tech, Colorado Islah, Madencilik ve Güvenlik Bölümü için hazırlanan 2019 raporunda, “Yangının etkinliği çok düşük ve bu nedenle yüzey yangını başlatma potansiyeli çok az” diye yazdı.

Sorumluluk yangının çıktığı arazi sahibinde

Colorado Islah, Madencilik ve Güvenlik Bölümü’ne göre, genellikle kömür madeni yangınlarını izleme sorumluluğu mülk sahibine aittir. Marshall Madeni yangını, bir devlet otoyolunun yakınında, Boulder şehrine ait bir açık alan parkının altında bulunuyor.

Boulder yetkilileri, yangınla ilgili çalışma yapma sorumluluklarının olmadığını söyledi. Ancak şehir sözcüsü Sarah Huntley, popüler yürüyüş alanındaki korucular veya izci ekipleri, duman veya faaliyet görürse, şehrin durumu bilgilendirmesi gerektiğini söyledi.

Eyaletin madencilik bölümü, 2019 raporundan bu yana, maden yangınında herhangi bir değişiklikten haberdar edilmediğini söyledi.

Eyalet, mülk sahiplerinin terk edilmiş kömür madeni yangınlarını izlemesine veya hafifletmesine yardımcı olmak için federal fon alıyor. Ancak sözcü Chris Arend, madencilik bölümünün sahalarda herhangi bir çalışma yapılmasını gerektiremeyeceğini söyledi.