Dünyanın görünmeyen öldürücü kirliliği

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uluslararası anlaşmalarla yasaklanan kara mayınları ve patlayıcı savaş kalıntıları (ERW), sivillerin yaşamını tehdit etmeyi sürdürürken; 2020’de mayınlar nedeniyle dünya genelinde yaklaşık 2 bin 500 kişi öldü, 4 bin 561 kişi yaralandı.

“4 Nisan Dünya Mayın Farkındalık Günü” dolayısıyla derlenen bilgilere göre, insanlara karşı kullanılan kara mayınları ve el yapımı mayınlar; yol, polatlı escort patika, tarla, orman, çöl, ülke sınırları, ev, okul içi ve çevreleri ile insanların günlük yaşamlarını sürdürdüğü yerlerde bulunabiliyor. “Antipersonel mayın” olarak da tanımlanan mayınların dışında tanksavar mayınlar, patlamamış misket bombaları ve diğer patlayıcı savaş kalıntıları, sivil-asker ayrımı yapmaksızın ölüm ve yaralanmaya neden olabiliyor. 2020, ulus escort kara mayınları ve patlayıcı savaş kalıntıları nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının üst üste son derece fazla kaydedildiği 6’ıncı yıl oldu ve kurbanların çoğu sivildi. Mayınların yol açtığı en çok ölüm veya yaralanmalar ise Afganistan, Burkina Faso, Kolombiya, Irak, Mali, Nijerya, Ukrayna ve Yemen’de görüldü.

1 Mart 1999’da yürürlüğe giren Ottawa Anlaşması veya kısaca “Mayın Yasağı Sözleşmesi” adıyla da bilinen “Anti-Personel Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşme”; mayınların üretimini, kullanımını, depolanmasını ve devredilmesini yasaklıyor.

Mayın Yasağı Sözleşmesi’ne 164 ülke taraf olurken, bunlardan 132’si anlaşmayı imzalayıp onayladı. Nobel Barış Ödülü sahiplerinden “Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya (ICBL)” girişiminin 2021 raporuna göre, mayınlardan etkilenen anlaşmaya taraf devletlerin çoğunda temizleme çalışmaları hedefin gerisinde kaldı. Kovid-19 salgını da mayın çalışmaları çabalarını aksattı, mağdurlara erişilebilirlik ve yardım sağlanmasında yeni zorluklar yarattı.

En çok çocuklar etkileniyor

ICBL raporuna göre, 2020’de mayın ve patlayıcı savaş kalıntılarından kaynaklanan zayiatlar, 38’i anlaşmaya taraf olmak üzere, 54 ülke ve bölgede meydana geldi. Buna göre, 2020’de mayınlar nedeniyle ölüm ya da yaralanmada bir önceki yıla göre yüzde 20 artış görüldü. En fazla kayıp, anlaşmaya taraf olmayan Suriye’de kaydedildi ve onu anlaşmaya taraf olan Afganistan izledi. Rapora göre, 2020’de mayın ve patlayıcı savaş kalıntıları nedeniyle dünyada 7 bin 73 mayın nedeniyle ölüm ya da yaralanma kaydedilirken, en az 2 bin 492 kişi öldü ve 4 bin 561 kişi yaralandı. Bir önceki yılda olduğu gibi, 2020’de de mayın ve patlayıcı savaş kalıntıları nedeniyle meydana gelen ölüm ya da yaralanmaların yüzde 80’ini siviller oluşturuyor. Çocuklar, tüm sivil kayıpların en az yarısını (645 ölü 1218’i yaralı), erkekler ve erkek çocuklar tüm kayıpların yüzde 85’ini oluşturuyor.