Kiev’i işte böyle kurtardılar… ‘Asla pişman değiliz’

Rusları Kiev’den uzak tutmak için Ukraynalılar kendi köylerini sular altında bıraktılar

Zeminleri ıslak muşambalarla kaplı evler, kilerlerden taşan erzaklar, cılız bahar güneşinde kuruması için iplere asılan nemli kilimler…

Kiev’in kuzeyindeki Demydiv köyünün sakinleri, uzun bir süredir su baskını ile boğuşuyor. Ancak halk bu su baskınından hiç de mutsuz değil, bilakis oldukça memnun. Çünkü yaşanan su baskını onlar için bir afet değil, ‘taktiksel zafer’ anlamına geliyor.

Gelin hikâyenin en başına dönelim ve su baskınının Ukraynalıları neden mutlu ettiğine bakalım…

Ukraynalı askerler, daha önce Rus kuvvetlerinin ilerlemesini yavaşlatmak, düşman birliklerini tuzağa düşürmek ve tankların bölgelere girişine engel olmak için köprüleri havaya uçurdu, yolları bombaladı, demiryolu hatlarını ve havalimanlarını devre dışı bıraktı.

Ukraynalıların uyguladığı tüm bu ‘savaş taktikleri’ arasında özellikle bir tanesi yaratıcılığı ile dikkat çekiyor.

Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov, şimdiye kadar Ukrayna genelinde 300’den fazla köprünün yıkıldığını söylüyor.

Mart ayında çekilen uydu görüntülerinde, Kiev’in kuzeybatısındaki Irpin Nehri havzasında bir sel yaşandığı görülüyordu. Ancak sele neyin veya kimin neden olduğu yakın zamana kadar tam olarak belli değildi. İlginç gerçek sonunda anlaşıldı.

Savaşın başlamasından sadece bir gün sonra, 25 Şubat’ta, Ukrayna birlikleri Kiev’in kuzeyindeki Demydiv’i ve çevresindeki kırsal bölgeyi su basması için baraj kapaklarını açmıştı. Amaç Kiev’e yapılan bir tank saldırısını önlemek ve Ukrayna birliklerine şehri savunmaya hazırlık sürecinde daha fazla zaman vermekti.

İlginç taktik işe yaradı. İnsan eliyle yaşanan sel, bölgeye yaklaşan Rus konvoylarının önünde bir göl oluşturdu ve birliklerin ilerlemesini engelledi.

Demydiv’de olanlar, Ukraynalılar için hiç de sıra dışı bir savunma yöntemi değil. Çünkü yukarıda da bahsettiğimiz gibi, ordu iki aydır ‘kendi topraklarında hasara yol açma’ taktiğini sıklıkla kullanıyor.

Oturma odasının duvarları bir metre kadar suyla ve küflerle kaplı olan emekli Antonina Kostuchenko, gururlu bir şekilde, “Herkes bunun nedenini anlıyor. Hiç kimse köyü su basmasından bir an olsun pişmanlık duymuyor. Kiev’i kurtardık” diyor.

Ruslar, işgalin ilk gününde Kiev dışındaki önemli bir havalimanını ele geçirmeye çalıştıklarında, Ukrayna kuvvetleri savunma çözümünü pisti bombalayarak bulmuştu.

Askeri uzmanlar, ‘hasar verilen toprak’ politikasının Ukrayna’nın kuzeydeki Rus kuvvetlerini durdurma ve başkent Kiev’i ele geçirmelerini önleme konusundaki başarısında önemli bir rol oynadığını belirtiyor.

Dış Politika Araştırmaları Enstitüsü’nün üst düzey araştırmacılarından Rob Lee, “Ukraynalılar, Ruslar için hayatı zorlaştırmaya çalışırken çok yaratıcılar. Yaptıkları şey tam olarak saldırıların hızını kesmek ve bu çok mantıklı bir hareket” diyor.

Geçen ay Kiev civarında ve son günlerde Ukrayna’nın doğusundaki çatışmalarda sıkça benimsenen bir yaklaşım da nehirlerin üzerindeki köprüleri yıkıp Rusları karşıya geçmek için dubalarla yol yapmaya zorlamak. Bu yaklaşımın uygulanacağı bölgeler, Ukraynalı topçu birlikleri tarafından önceden dikkatlice planlanıyor ve Ruslar için geçilmesi zor, kanlı ve maliyetli işlere dönüşüyor.

Mesela Kiev’in doğusunda, bir grup Rus tankını turba bataklığına sürükleyecek şekilde köprüler havaya uçuruldu, dört tank neredeyse kulelerine kadar battı.

To block Russia’s advance, Ukrainians intentionally flooded Demydiv, a village north of Kyiv, along with a vast expanse of fields and bogs around it, creating a quagmire. “Everybody understands and nobody regrets it for a moment,” one resident said. https://t.co/zTMQp0lclJ pic.twitter.com/UaK7psW1aP

— The New York Times (@nytimes) April 27, 2022

Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov, “Ordumuz köprüleri havayı uçurduğu, barajları açtığı gibi mühendislik unsurlarını da başarılı bir şekilde kullanarak Rus güçlerinin ilerlemesini durdurdu” diyor.

Öte yandan Ukrayna birliklerinin izlediği bu strateji, ülkenin sivil altyapısı için çok büyük bir maliyete sebep oluyor. Bir yanda Ukraynalılar, düşman birlikleri durdurmak için kendi topraklarına hasar verirken diğer yanda Rus ordusu da köprüleri havaya uçuruyor, tren istasyonlarını, havaalanlarını ve diğer tesisleri hedef alıyor.

Tüm bunlar haliyle Ukrayna’nın hasarını ikiye hatta üçe katlıyor ve savaştan sonra ülkeyi yeniden inşa etmenin bedelini arttırıyor.

Kubrakov hangi tarafın hangi alanı tahrip ettiğine bakılmaksızın tek suçlunun Rusya olduğunun altını ısrarla çiziyor ve şunları söylüyor:

“”

Demydiv’de yaşananlar aslında Kubrakov’un bu sözlerine önemli bir örnek teşkil ediyor. Dediğimiz gibi, Ukrayna kuvvetleri savaşın ikinci gününde bölgeyi sular altında bıraktı. Ukraynalı yetkililer ve askerler, bu hamlenin etkili olduğunu, Rus zırhlı araçlarının önünde yayılan sığ bir göl oluştuğunu söyledi. Ancak daha sonra Rus bombardımanı baraja zarar verdi ve bölgeyi boşaltma çabalarının zorlaşmasına neden oldu.

Tüm bunlara rağmen yine de birçok bölge sakini, su baskınının stratejik faydalarının, zorluklardan daha ağır bastığını düşünüyor.

Köy sakinlerinden Volodymyr Artemchuk, “50 evi su basması büyük bir kayıp değil” diyor.

My fellow Ukrainians have flooded the village Demydiv along with the fields around it. This has created a swamp that gave the Ukrainian army time to prepare the defense of Kyiv. Ordinary citizens, who behave as heroes. No regrets, just a willing to win. Bravery is in our DNA. pic.twitter.com/RjS4GerrqN

— Mykhailo Fedorov (@FedorovMykhailo) April 28, 2022

Dinyeper Nehri’nin batı kıyısındaki Kiev’in kuzey sınırını bloke eden sel, mart ayındaki çatışmalarda çok önemli bir rol oynadı.

Sular, tanklar için etkili bir bariyer oluşturdu. Bu sayede Ukrayna kuvvetleri Rusların Kiev’i kuşatma girişimlerini püskürttü, ve sonunda Rusları geri çekilmeye zorladı. Başkenti ele geçirmeyi başaramayan Rus kuvvetleri ülkenin doğusundaki Donbas bölgesinde yeniden başlayan bir taarruza odaklanmak için mart ayı sonlarında bölgeden çekildi.

Planlı bir şekilde gerçekleştirilen su baskını sadece Kiev’i kurtarmakla kalmadı, Demydiv’in de korunmasına yardımcı oldu. Rus askerleri köyde devriye geziyor olsa da Demydiv savaşta hiçbir zaman ön cephe olmadı ve güneydeki kasabaların acımasız kaderinden kurtuldu.

Demydiv yerel yöneticisi Oleksandr Melnichenko, köydeki bir aylık işgal sırasında altı kişinin vurulduğunu, evlerin ve dükkanların bombalanarak tahrip edildiğini söylüyor ve ekliyor:

“Ancak köy, Buça’daki gibi korkunç sivil katliamlarından, düzinelerce cesedin sokaklarda yattığı kâbus gibi sahnelerden kaçmayı başardı.”

27 Şubat’ta Buça’ya giren Rus birlikleri burada tam anlamıyla bir katliama sebep oldu. Cesetler sokaklarda yatıyordu. Ukraynalı yetkililer şu ana kadar 410 sivilin cansız bedeninin bulunduğunu açıklarken, gerçek sayısının ise bundan çok daha fazla olduğunun altı çiziliyor.

27 Şubat’ta Buça’ya giren Rus birlikleri burada tam anlamıyla bir katliama sebep oldu. Cesetler sokaklarda yatıyordu. Ukraynalı yetkililer şu ana kadar 410 sivilin cansız bedeninin bulunduğunu açıklarken, gerçek sayısının ise bundan çok daha fazla olduğunun altı çiziliyor.

Melnichenko, “Normal hayata dönmeye çalışanlar olsa da bazıları hâlâ travma yaşıyor. İnsanlar aynı şeylerin tekrar yaşanmasından korkuyor” diyor.

Köy halkının bir kısmı haftalar hatta aylar sürmesi beklenen ağır temizlikten şikâyet etse de, çoğu kişi evlerini temizlemek ve kurutmak için neşeli bile denebilecek bir ortak çabayla bir araya geliyor.

Sel suları bahçeleri doldurur, gazoz şişeleri evlerin önünden süzülüp giderken bile, kadınlar evde çorba pişirip komşularını yemeğe davet ediyor. Erkekler ise su boşaltma pompalarını çalıştırmak için lastik botlarla yakıt taşıyor.

Güvenlik görevlisi olan 60 yaşındaki Roman Bykhovchenko, ıslak ayakkabılarını bahçesindeki masanın üzerinde kurutmaya çalışıyor. Evinin mutfağına adımını attığı anda döşeme tahtalarının arasından su fışkırıyor ama Bykhovchenko yine de, “Buna değdi” diye konuşuyor.

Kostuchenko ise şimdi sığ bir gölet haline gelen bahçesinin bu yıl ekilmesinin mümkün olmadığını söyleyerek iç çekiyor ama şaka yapmaktan da geri durmayıp ekliyor: “Belki daha sonra pirinç yetiştirmeyi deneyebilirim!”