NATO’da yeni dönem: Mark Rutte, NATO’nun Genel Sekreteri oldu

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

NATO’nun yeni Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna’daki savaşın 3. kışına girdiği, ABD’de başkanlık seçiminin yaklaştığı ve savunmanın Avrupa’nın gündeminde giderek daha odak konusu olduğu bir dönemde görevi devralırken, Hollandalı liderin İttifak’ın mevcut önceliklerini sürdürmek ve Atlantik’in iki yakasını bir arada tutmak için gerekli becerilere sahip olduğu değerlendiriliyor

10 yılın ardından NATO’da yaşanan bayrak değişimi, oldukça kritik bir dönemde gerçekleşti. Jens Stoltenberg’in görev süresinin defalarca uzatılmasına yol açan sınamaların başında Ukrayna’da devam eden savaş ve bu konjonktürde Avrupalı müttefiklerde gelişen güvenlikte özerklik kaygısı geliyor. 

Eski ABD Başkanı ve kasım ayındaki başkanlık seçiminde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın geçen aylarda Ukrayna’ya desteği keseceği, savunmaya yatırım yapmayan müttefikleri korumayacağı yönündeki söylemleri Avrupalı müttefikler nezdinde endişelere yol açmıştı. 

Ukrayna konusu ele alındığında Rutte’nin elinin sağlam olduğunu düşünmek için nedenler mevcut. Zira Rutte’yi NATO Genel Sekreterliği koltuğuna oturtan en önemli etken, Ukrayna konusundaki tutumuydu. 

2022’de başlayan savaşta Avrupa’nın Ukrayna’ya desteğinin arkasındaki itici güçlerden olan Rutte, bu ülkeye F-16 savaş uçakları ve pilot eğitimleri sağlanması için oluşturulan uluslararası koalisyona eş başkanlık yaptı. Rutte, aktif başbakanlığının son aylarında aşırı sağcı rakiplerine rağmen Ukrayna ile 10 yıllık güvenlik anlaşması da imzaladı. 

Rutte, NATO liderliğine talip olmasının nedeni olarak da Ukrayna’daki savaşı gösterdi. 

Ancak savaşın 3. kışına girmesiyle artacak ihtiyaçlar düşünüldüğünde, temmuzdaki Washington Zirvesi’nde uzun dönemli bir mali taahhütten kaçınan müttefikleri Ukrayna’ya desteğe devam etme konusunda motive etmek zorlu bir görev olacak.

Ukrayna denklemi konusunda Rutte’yi ne denli bir zorluğun beklediği elbette bu ülkeye yapılan yardımların büyük bölümünü sağlayan ABD’deki seçimin ardından anlaşılacak. 

Bu noktada da Rutte, olası bir Trump dönemi kararlarını “idare edebilecek” bir isim olarak değerlendiriliyor. 

Rutte, 2018’den bu yana Brüksel’de düzenlenen bir NATO zirvesinde ipler kopacakken Trump’ı Avrupa’nın savunma harcamalarını artırdığı yönünde ikna etmesi, yine aynı yıl Washington ziyaretinde Trump’ın sözünü “hayır” diyerek kesmesiyle “Trump’a fısıldayan adam” ve “Bay Hayır” isimleriyle anılıyor. 

RUTTE, AB’Yİ İKNA EDEBİLECEK Mİ?

NATO’nun odağı Rusya’dan yönelen tehditte olsa da Avrupa’nın transatlantik bağı zayıflatacak adımlar atması gündemde giderek daha fazla yer tutuyor. 

Trump’ın savunmaya yatırım yapmayan müttefikleri korumayacağı yönündeki çıkışı, AB yöneticilerinin söylemlerine “AB’ye stratejik özerkliğini acilen geliştirmesi, savunmasına yatırım yapması gerektiği” şeklinde yansımıştı. 

Bunun somut bir ifadesi olarak AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yeni döneminde ilk defa savunmadan sorumlu bir Komisyon üyesi atayacağını da duyurdu. 

Brüksel merkezli Avrupa Politika Merkezinin (EPC) analistlerinden Juraj Majcin, Rutte’nin becerilerine bu konuda da güvenilmesi gerektiğini söyledi. 

Rutte’nin AB Konseyinde, AB liderleri arasında yer almış ilk NATO Genel Sekreteri olacağına dikkati çeken Majcin, Hollandalı liderin AB ile ilişkiler kurma konusunda daha rahat olmasını beklediğini belirtti. 

Majcin, “(Rutte’nin) AB’yi NATO’ya karşı bir tehdit, NATO’nun rolünü engellemek ya da müdahale etmek isteyen bir örgüt olarak görmeyeceğini umabiliriz.” dedi. 

Trump’ın seçilmesinin Avrupalı müttefiklerin daha fazla savunma harcaması yapması anlamına geleceğini dile getiren Majcin, rakibi Kamala Harris’in pragmatik yaklaşımıyla AB ile daha uyumlu çalışacağı ve Rutte’nin elini bu anlamda rahatlatacağını kaydetti.