“Rusya’dan da Ukrayna’dan da vazgeçmemiz mümkün değil”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “(Rusya ve Ukrayna) İkisinden de vazgeçmemiz mümkün değil. Bizim derdimiz, öyle bir adım atalım ki, hiçbirinden vazgeçmeden bu işi çözelim” ifadesini kullandı

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrika ziyareti dönüşü uçakta gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Erdoğan, 20 Şubat Pazar günü Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile başlayan Afrika turunun tamamlandığını belirterek, Ukrayna’da yaşanan kritik gelişmeler dolayısıyla, Gine Bissau ziyaretini ertelemek zorunda kaldıklarını aktardı.

İLGİLİ İÇERİK Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gine ziyaretini iptal etti: Yurda dönüyor TÜRKİYE

Son iki günde, bir taraftan Ukrayna eksenli hadiseleri yakından takip ederken, diğer taraftan da Türkiye-Senegal ilişkilerini perçinleyecek önemli temaslarda bulunduklarını ifade eden Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall’in de eşlik ettiği Türkiye-Senegal İş Forumu’nun son derece verimli geçtiğini dile getirdi. Erdoğan, “İkili ve heyetler arası görüşmelerde, gündemimizdeki tüm konuları değerlendirdik. 2021 senesinde 540 milyon dolara ulaşan dış ticaret hacmimizi, 1 milyar dolara çıkarma irademizi teyit ettik” diye konuştu.

Senegal ile güvenlik, denizcilik, gençlik, protokol, medya ve iletişim alanlarında iş birliğine yönelik toplam 5 yeni anlaşma imzalandığını bildiren Erdoğan, şöyle devam etti:

“Ticaretin yanı sıra eğitimden turizme, savunmadan kültüre kadar her alanda iş birliğimizi güçlendirmekte kararlıyız. Cumhurbaşkanı Macky Sall, Türk şirketlerin dürüstlüklerinden, çalışkanlıklarından sitayişle bahsetti. Açılışını yaptığımız Dakar Büyükelçiliği binalarımız ile Senegal Stadyumu iş adamlarımızın başarılı projelerinden sadece birkaçıdır. Kıtada 1962 yılında faaliyete geçen ilk diplomatik misyonlarımızdan olan Dakar Büyükelçiliğimizi böylece konumuyla, mimarisiyle, müştemilatıyla devletimize layık bir hizmet binasına kavuşturmuş olduk. 50 bin kişilik Senegal Stadyumu ise Türk müteahhitleri adına iftihar edeceğimiz, örnek göstereceğimiz bir eser oldu. Senegal’in Afrika Uluslar Kupası’nı kazanmasının hemen ardından bu stadyumun açılması bu törene farklı bir atmosfer kattı.”

İLGİLİ İÇERİK Senegal Stadı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katıldığı törenle açıldı DÜNYA

Görüşmeler

Stadyum açılışı vesilesiyle Senegal’de bulunan Gambiya Devlet Başkanı Adama Barrow, Liberya Cumhurbaşkanı ve Chelsea’nin eski futbolcularından George Weah, Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, Gine Bissau Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo ile de bir araya geldiklerini hatırlatan Erdoğan, görüşmelerin içeriğine ilişkin şunları söyledi:

“Gine Bissau Cumhurbaşkanı Sayın Embalo ile yaptığımız ikili görüşmede, halk iradesine ve kendisine olan desteğimizi vurguladık. Türkiye olarak, Gine Bissau’nun demokrasi ve kalkınma mücadelesinde daima yanlarında olacağımızı da teyit ettik. Almanya Cumhurbaşkanı Sayın Steinmeier ile görüşmemizde ise, gündemimizdeki ikili ve bölgesel meseleleri ele aldık. Özellikle Ukrayna konusunda gelinen son durumu ve atılabilecek adımları değerlendirme fırsatı bulduk. Sayın Steinmeier ile bundan sonraki sürece dair iş birliği ve eşgüdüm içinde hareket etme kararı aldık.

Ülkemizin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne verdiği önemi, telefonla görüştüğüm Sayın Zelenski’ye (Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski) de ifade ettim. Minsk Anlaşmalarını açıkça ihlal eden hiçbir girişimi kabul etmediğimizin, etmeyeceğimizin de altını çizdim. Krizin daha fazla büyümeden diplomasi ve diyalog yoluyla çözülmesi için üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu söyledim.

İLGİLİ İÇERİK Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy ile görüştü DÜNYA

Karadeniz’in güvenlik ve istikrarını tehdit eden mevcut durumu, önümüzdeki günlerde NATO müttefiklerimizle de istişare edeceğiz ki, NATO Liderler Zirvesi’ni video konferansla gerçekleştireceğiz. Temennimiz, Karadeniz’den komşumuz Rusya ve Ukrayna’nın bir an önce müzakere masasına dönmeleridir.”

Erdoğan, Afrika turunun hayırlara vesile olması dileğinde bulunarak, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Senegal cumhurbaşkanlarına samimi misafirperverliklerinden dolayı teşekkür etti.

“Neticenin ne olabileceğini kestirmek için herhalde kahin olmaya gerek yok”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Zirvesi’nden beklentilerine yönelik bir soru üzerine, şu anda Rusya ile liderler çerçevesinde henüz ciddi bir görüşme performansı sergileyen çıkmadığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:

İLGİLİ İÇERİK Beyaz Saray: Biden-Putin zirvesi şu anda planlarımız arasında yok AMERİKA

“Biliyorsunuz Macron Moskova’ya geldi, tablo ortada. Arkasından Scholz geldi, o tablo da ortada. Biden ile ilgili ‘Görüştü, görüşüyor’ vesaire dediler, herhangi bir şey çıkmadı. Olayı devlet veya kurumsal bazda ele alacak olursak, burada da şu anda ortada sadece NATO kalıyor. NATO bu video konferans zirvesiyle beraber artık tavrını belirlemelidir, ne yapacaksa yapmalıdır. Malum, şu ana kadar Ukrayna’ya ciddi manada bir asker gönderme gibi durumla karşı karşıya henüz kalmadık. Herkes sadece laf yapıyor, iş yapan yok. Böyle bir durum söz konusu. Dolayısıyla Rusya, artık sınırda ciddi denilebilecek sayıda asker yığınağı yapmış vaziyette. Tabii bu tablo karşısında neticenin ne olabileceğini kestirmek için herhalde kahin olmaya gerek yok. Bu bakımdan yapacağımız bu video konferansta, NATO müttefiki üye ülkelerin liderleri bakalım neler söyleyecek. Biz de tabii söyleyeceğimizi onların da söyleyeceklerine göre belirleyecek, tavrımızı ortaya koyacağız.”

“Kırım’daki tavrımız ne olduysa, buralarda da tavrımız aynı oldu”

Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, “Ülkelere Sovyetlerden ayrılma hakkını vermek, temeline döşenen bir mayındı” ifadesinin anımsatılarak, “Türk Devletleri Teşkilatı’nın kurulduğu bir dönemde, Sayın Putin’in bu açıklamaları Türk devletlerini hedef gösteriyor diyebilir miyiz?” sorusu üzerine, şu ifadeleri kullandı:

“Ben burada Türk devletlerinin kastedildiğine dair bir ifade görmüyorum. Tabii, Türk Cumhuriyetleri de SSCB’yi oluşturan Cumhuriyetler arasındaydı. Bu tarihi bir gerçek. SSCB dağıldığında, diğer Cumhuriyetler gibi onlar da bağımsızlıklarını ilan ettiler. Buradan 15 bağımsız devlet doğdu. Bu da tarihi bir gerçek ve hukuken de teyit edilmiş bir durum. Rusya keza bir Sovyet Cumhuriyeti olarak değil, Rusya Federasyonu olarak yoluna devam etti. Dolayısıyla, burada Türk Cumhuriyetlerinin veya diğer ülkelerin kastedildiğini düşünmek istemiyoruz. Teşkilatımız, Türk Devletleri arasında başta ekonomik, ticari, kültürel ve beşeri konularda iş birliğini ve dayanışmayı artırmayı hedefliyor. Bu hiçbir ülkeye veya teşkilata karşı bir çaba değil. Bunu Sayın Putin de biliyor. Sayın Putin bu ifadeleri, Ukrayna’nın doğusunda ayrılıkçıların sözde yönetimlerini tanıyan kararını açıkladığı konuşmasında söylemişti. Tabii bizim Türkiye olarak Kırım’daki tavrımız ne olduysa, buralarda da tavrımız aynı oldu. Nitekim yaptığımız açıklamayla da Ukrayna’nın toprak bütünlüğü noktasında tavrımızı ortaya koyduk ve Rusya’nın bu takındığı tavrı reddettiğimizi bildirdik.”

İLGİLİ İÇERİK Cumhurbaşkanı Erdoğan: Rusya’nın Ukrayna kararı kabul edilemez GÜNDEM

“Zamanlamaya dikkat ederek adımlarımızı atacağız”

Erdoğan, Zelenski’nin, “Türkiye’yi arabulucu olarak istiyoruz” ifadesinin anımsatılarak, “Putin ile de güçlü temasınız var. Bu süreçte Putin ile ilişkilerde bir aksama olur mu? Rusya ve Ukrayna arasındaki olayda kısa ve orta vadede Türkiye herhangi bir zarara uğrar mı?” sorusunu yanıtlarken şunları kaydetti:

İLGİLİ İÇERİK Rusya-Ukrayna gerilimi Avrupa’da gaz fiyatlarını yükseltti DÜNYA

“Bu söylediğiniz kesinlikle hesap işi. Elbette bu görüşmeler yapılmalı. Bunların getirisi götürüsü nedir, ne değildir bakılmalı. Bunların kararını böyle heyecanla vermek yanlış olur. Biz burada çok hassas davranmalıyız, çok dikkatli adım atmalıyız. Çünkü önüne gelen garip garip şeyler söylüyor. Bakıyorsun, kimisi doğal gazın bedelini çok ciddi rakamlara çıkarıyor, kimisi doğal gaz vanalarını kapamaktan bahsediyor. Biz burada devlet yönetiyoruz, hassasiyetimizi korumamız gerekiyor. Bu hassasiyet içerisinde de adımlarımızı atmamız gerekiyor. Tabii bütün ilgili arkadaşlarımızla istişarelerimizi en geniş anlamda yapacağız ve bu istişarelerden sonra da neler yapmamız gerekir, ne gibi adımları atmamız gerekirse onu yaparız. Hepsinden öte de, bu işin zamanlaması çok önemli. Biz de bu zamanlamaya dikkat ederek adımlarımızı atacağız. Sayın Putin ile görüşme için arkadaşlar şu anda irtibatları kuruyorlar. Kendisiyle de telefon diplomasisini bu arada sürdüreceğiz. Temenni ederim ki inşallah hayırlı neticeler alırız.”

“İkisinden de vazgeçmemiz mümkün değil”

Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim hatırlatılarak, Türkiye’nin bu iki ülke arasındaki net tavrının kimden yana olacağının sorulması üzerine Erdoğan, “İkisinden de vazgeçmemiz mümkün değil” ifadesini kullandı.

Türkiye’nin, Rusya ile siyasi, askeri ve ekonomik ilişkileri bulunduğuna dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu:

“Ukrayna ile de aynı şekilde siyasi, askeri, ekonomik ilişkilerimiz var. ‘Ukrayna’dan vazgeç’ deseniz vazgeçemeyiz, çünkü ülkemizin buradaki çıkarları çok ileri derecede. ‘Rusya’dan vazgeç’ deseniz ondan da vazgeçemeyiz, çünkü onunla da şu anda gerçekten ileri derecede birlikteliklerimiz var. Bizim derdimiz öyle bir adım atalım ki, hiçbirinden vazgeçmeden bu işi inşallah çözelim. Bunun için de ekibimizle, heyetimizle görüşmelerimizi yapacağız. Onun için NATO Liderler Zirvesi’ni çok önemsiyorum. Burada bütün liderlerin ne düşündüklerini göreceğiz. Ondan sonra da biz kendi içimizde arkadaşlarımızla çalışmamızı yapacağız.”

Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesini, NATO Zirvesi’nin öncesinde mi sonrasında mı yapacağına yönelik soru üzerine Erdoğan, “NATO Liderler Zirvesi, bizim için bu noktada isabetli olur. O görüşmeyi de ondan sonra yapmak çok daha hayırlı olur” yanıtını verdi.

Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile yaptığı görüşme ve içeriğine yönelik soruyu da yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Almanya-Türkiye ikili ilişkileri noktasında Sayın Steinmeier ile birkaç ay önce bir telefon görüşmemiz olmuştu, ama doğrusu uzun zamandır, yani 3 yıldır diyebilirim, yüz yüze görüşme yapamamıştık” bilgisini paylaştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bu telefon görüşmesinden sonra, bu ziyaret bir vesile oldu. Burada yaptığımız görüşmede, Türkiye-Almanya münasebetlerinde savunma sanayisinden ekonomik ilişkilerimize varıncaya kadar birçok konuyu ele aldık. Mülteciler meselesini de yine Sayın Steinmeier ile görüşme fırsatımız oldu. Malum, mülteciler konusunda Almanya Avrupa’da başı çeken ülkelerden bir tanesi. Bunun yanında tabii ağırlıklı olarak Rusya-Ukrayna konusu gündemimize geldi. Bundan sonraki süreçte de daha sık bir araya gelme konusunda birbirimize bir sözümüz oldu. İnşallah Almanya-Türkiye ilişkilerinde çok daha farklı bir sürecin içerisine gireriz.

Tabii Sayın Steinmeier ile görüşmede, özellikle İsrail Cumhurbaşkanı Sayın Herzog’un Türkiye ziyaretini de konuştuk. Sayın Herzog’un Türkiye ziyaretiyle Türkiye-İsrail arasında yeni bir dönem başlayacak. Sayın Steinmeier de bundan memnuniyet duyduğunu ve bunun isabetli bir adım olduğunu ifade etti. Körfez’deki gelişmeleri ve özellikle Birleşik Arap Emirlikleri’ne yaptığımız ziyareti de kendisiyle paylaştık. Bunun da Körfez’e yeni bir heyecan getirebileceğini konuştuk.”

Ermenistan ile ilişkiler

Türkiye-Ermenistan arasındaki normalleşme adımları anımsatılarak, “Bu konuda görüşmelerden beklentileriniz nelerdir? Bunu öğrenmek isteriz. Bir de en önemlisi, aslında Azerbaycan bu denklemin neresinde durmakta?” sorusu üzerine Erdoğan, Steinmeier ile yaptığı görüşmede bu konunun da gündeme geldiğini bildirdi.

“Biliyorsunuz, ben zaten Ermenistan’ın atacağı olumlu adımlara aynı şekilde karşılık vereceğimizi söylemiştim” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Barış, istikrar ve refaha ihtiyacı var bu bölgenin. Bu anlayışla ülkemiz ile Ermenistan arasında da bir normalleşme süreci başlatmak için samimi bir çaba içine girdik. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham (Aliyev) kardeşim de bunu faydalı buluyor. Ermenistan’ın da bizimle normalleşme yönünde sergilediği iradeden memnunuz. Bu süreci yürütmek için karşılıklı olarak Özel Temsilciler atadık ve 14 Ocak’ta Moskova’da ilk görüşmeyi yaptılar. 24 Şubat’ta da bu defa Viyana’da bir araya gelecekler. Ermenistan’ın, sınırların açılması ve diplomatik ilişkilerin kurulması gibi bazı somut beklentilerinin olduğunu da biliyoruz. Ermenistan eğer, şu anda Özel Temsilcilerle başlayan süreci devam ettirmekte kararlı olursa, bizim için kapıların kapalı kalması diye bir şey söz konusu olmaz. Beşeri münasebetlerin güçlenmesi için aramızdaki doğrudan uçuşların yeniden başlaması kararını da aldık. Tarifesiz uçuşlar İstanbul-Erivan arasında bu ay başında açıldı. Ermenistan’dan da olumlu yaklaşımın devamını bekliyoruz. 6’lı Platform oluşturmak suretiyle de Türkiye-Ermenistan arasındaki bu sıkıntıları aşalım demiştik. Biz bu platformu açmaktan yanayız. Tabii tüm bunlar bir boşlukta olmuyor.

Bu manada Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri ile Türkiye-Ermenistan normalleşme süreci birbirini destekleyerek ilerleyebilir. Keza, bölgesel iş birliği fikrimiz de bu ikili süreçleri destekleyecek ve bu ikili süreçlerden beslenecek. Herkesin bu tarihi fırsatı iyi kullanmak için yapıcı davranması lazım. Biz tüm bu süreçleri, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Azerbaycan ile yakın eş güdüm içinde yürütmeye devam edeceğiz.”

“S-400’ler hakkında polemik yaratılmaya çalışıldığını görüyoruz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, Almanya Gıda ve Tarım Bakanı Cem Özdemir ile yaptığı görüşmeye, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin gösterdiği tepkinin sorulması üzerine, “Tabii ben Cumhur İttifakı’nın güçlü bir ortağı olan Devlet Bey’in bu tavrı sebebiyle Allah kendilerinden razı olsun derim. Cumhur İttifakı için inşallah 2023 çok daha güçlü neticelenecektir” yanıtını verdi.

İLGİLİ İÇERİK Bahçeli’den Davutoğlu’na: İspat etmezsen namertsin! GÜNDEM

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “S-400’lerin niye alındığını bilmiyorum, kime karşı kullanacağımız da açıklanmadı” şeklinde ifadeleri de sorulan Erdoğan, “Belirsizlik ve tehditlerin hiç azalmadığı bir bölgede, Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi ihtiyacı kapsamında tedarik edilen S-400’ler hakkında polemik yaratılmaya çalışıldığını görüyoruz” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

“Öncelikle akıldan çıkarılmaması, iyi idrak edilmesi gereken en önemli husus şu; savunma ve güvenlik konusu günlük siyasetin dışında tutulması gereken, 84 milyonun tamamını, yani ülkemizin bekasını ilgilendiren bir konudur. Özellikle bugün yaşadığımız Rusya-Ukrayna krizi, bu silahların gerekliliğini yeniden ortaya koyuyor. ‘S-400 neden alınmış’. O kadar açıklandı, sebepleriyle, sonuçlarıyla, süreciyle kamuoyu bilgilendirildi. Buna rağmen, böyle ifadeler kullanmak, bölgemizde olup bitenlerden, dünyadan bihaber olmanın bir sonucu. Yaşadığımız coğrafya itibarıyla taktik balistik füzeler, seyir füzeleri, uçak, helikopter, İHA’ları önleyebilecek kabiliyette sistem ihtiyaçları bir zorunluluk. S-400’ün bir savunma silah sistemi olduğu ve bu silah sisteminin tedarikinin bir tercih değil, zorunluluk olarak ortaya çıktığı devamlı olarak her seviyede vurgulandı. Milli Savunma Bakanımız da açık ve şeffaf bir şekilde herkese söyledi, ‘Herhangi bir saldırı, tehdit olmazsa, kimseye zararı olmayan bir sistem bu. Önceliğimiz ülkemizin, 84 milyonun güvenliği. Müttefiklerimizin vermediğini Rusya’dan temin ettiğimiz bir sistem.'”

Tedarik sürecine ilişkin değerlendirmede de bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi ihtiyacını karşılamak üzere yapılan birçok girişime rağmen, NATO üyesi ülkelerden bu sistemleri tedarik edemediklerini hatırlattı.

Erdoğan, konuyla ilgili şunları kaydetti:

“Tedarik sürecinde ‘Biz pazar değil ortağız’ anlayışıyla sistemi sadece satın alma değil yatırım, teknoloji transferi, ortak geliştirme üzerinde duruldu ve maliyet, teslim süresi dahil tüm faktörler göz önüne alındı. Bu sistem, NATO Komuta Kontrol sistemleri ve NATO’ya entegre milli sistemlere entegre edilmeksizin, müstakil olarak yalnızca Türk personel tarafından kullanılacak. Sistemde Rus personel görev almayacak. ‘Nerede kullanılacak?’ sorusunun cevabı gayet net; kim füzeyle ülkemize saldırırsa, orda kullanılacak. Bir de ‘S-400’ler hangarda bekliyor’ deniyor. S-400’ler nerede beklemesi gerekiyorsa orda bekliyor. Tabii gizli konular bunlar. İhtiyaç duyulması halinde, bu sistemin kullanılmasına yönelik tüm hazırlıkların yapıldığını ve sürecin olması gerektiği şekilde ilerlediğini biliyoruz. Bu hususta da gereken açıklamalar yapıldı. Sonuç olarak, ülkemizin bekasını ilgilendiren hususlarda herkesi daha dikkatli olmaya, tarafsız olmaya ve milli menfaatler kapsamında konuyu ele almaya davet ediyorum.”

ABD ile devam eden F-35 ve F-16 müzakerelerindeki son duruma ilişkin soruyu “O süreç devam ediyor” şeklinde yanıtlayan Erdoğan, şu bilgileri paylaştı:

“Gerek Milli Savunma Bakanım, gerek diğer görevli olan askeri erkan, üst kademe yöneticiler, Amerikalı muhataplarıyla görüşmeleri devam ettiriyorlar. Şu ana kadar görüşmeler olumlu istikamette yürüyor. İnşallah bittiği anda da zaten gereği yapılacaktır. Burada çerçevemiz şu, ‘Ya bize bu uçaklarımızı verin ya da elimizdeki F-16’ların bakım onarımlarını yapmak, bunun dışında F-16’ların bir üst segmentini vermek suretiyle hesaplaşmaları yapıp yolumuza devam edelim.'”