Şehitler Abidesi’nde Çanakkale Kara Savaşları’nın 107. yılı töreni düzenlendi

Çanakkale Kara Savaşları’nın 107’nci yılı dolayısıyla Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve yabancı ülke temsilcilerinin katılımıyla Şehitler Abidesi’nde anma töreni düzenlendi.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Çanakkale Kara Savaşları’nın 107’nci yıl dönümü dolayısıyla yabancı ülke temsilcilerinin de katılımıyla Şehitler Abidesi’nde düzenlenen anma töreni, Türkiye Cumhuriyeti adına Bakan Ersoy’un anıta ay yıldız motifli çelenk sunmasıyla başladı.

Saygı duruşunda bulunulması, tören kıtası tarafından saygı atışı yapılmasının ardından program, İstiklal Marşı eşliğinde göndere Türk bayrağının çekilmesiyle devam etti.

Bakan Ersoy, yaptığı konuşmada, Kara Savaşları’nın başlamasının üzerinden tam 107 yıl geçtiğini anımsattı.

Asla eksilmeyen bir gururla ve yaşananları anlatmak, doğru ve eksiksiz anlaşılmasını sağlamak sorumluluğuyla Çanakkale Savaşları’nın milli ve manevi mirasını dillerinin döndüğünce paylaşma gayretinde olduklarını belirten Ersoy, şöyle konuştu:

“Çanakkale, tek vücut olmuş Türk milletinin birlikte atan kalbi, beraber yürüdüğü yol, her şeyini feda etmeye hazır olarak kenetlendiği inanmışlıktır. İnsanın hayatına yön veren, neden yaşadığına dair farkındalığıdır. Bu farkındalığı edinenler seçimlerinde tereddüt etmez, pişmanlığa düşmez. Burada vatanını savunanlar ne için yaşadıklarını, hayatın nelerle anlam kazandığını ve neler kaybedildiğinde bu anlamın da yitip gittiğini çok iyi biliyorlardı. Ondan dolayı Osmanlı coğrafyasının dört bir yanından gelip omuz omuza verenlerin ve geri dönmeyi düşünmeyenlerin zaferidir Çanakkale.”

Çanakkale’nin, insana verilen değerin, insan hayatına duyulan saygının en uç koşullarda bile esnemediğinin, savaşın yıkımına şahit olan gözlerin yine de insana bakışının değişmediğinin belgesi olduğunu dile getiren Ersoy, bunun aksini söyleyenlerin yalanlarının da Çanakkale cephelerinin gerçeği karşısında mağlup düştüğünü vurguladı.

Bakan Ersoy, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Avustralya’dan, Yeni Zelanda’dan başlayarak Mısır’a kadar adım attıkları her yerde Anzak askerlerine hep şunlar söyleniyordu: ‘Türkler kötü, acımasız ve zalimler. Değerlerinizin, inançlarınızın düşmanı ve uygar dünya için tehlikeliler.’ Kulaklarınıza tanıdık geliyor değil mi? Özellikle burada Mehmetçik’le yan yana yatan yabancı askerlerin akrabalarına sesleniyorum. Televizyonunuzu açtığınızda, haberleri, tartışma programlarını, milyonlarca dolarlık filmleri ve dizileri izlerken kulağınıza benzer cümleler takılıyor değil mi? Birileri sizler için düşman profili çizmeye devam ediyor. O zamanlar Türkler’di, şimdi çerçeveyi daha da genişlettiler. 2 milyara yaklaşan nüfusuyla İslam dünyasının sizin düşmanınız olduğunu söylüyorlar. Atalarınız gerçekleri, binlerce kilometre aşıp Türklerle yüz yüze geldiğinde ve maalesef savaşın yıkımı içinde görebildiler. Onlara söylenenlerin aksine Türkler, düşmanın yarasını saracak derecede merhamet ve hoşgörü sahibiydi. Savaş alanında bile eğer seçeneği varsa öldürmek yerine yaşatmayı seçiyordu.”

“Bu mezarlara iyi bakın: İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor”

Konuşmasında Avustralyalı bir askerin sözlerine yer veren Ersoy, şu ifadeleri kullandı:

“Şöyle anlatıyor Avustralyalı Çavuş Collyer: ‘Bir keresinde 12 yaralı askerimiz, cephede Türk Kızılay ekibi tarafından bulunur. Esir alınmazlar. Yaraları sarılır ve kendilerine, ‘Sizinkiler gelip sizi alır’ denilip bırakılırlar. Bir başka sefer bir Türk askeri, yaralı ve yürüyemeyen bir askerimizi bulur. Yaralarını temizleyip sarar. Onu kuytu bir yere yerleştirir. Arkadaşları tarafından bulunması gecikebilir endişesiyle de yanına bisküvi ve su bırakır.’ Sayısız askerin ve komutanın anılarından, mektuplarından, günlüklerinden bu örnekleri çoğaltabilirim.”

İstanbul’da Türk askerlerinin omuzunda taşınarak törenle gömülen Avustralyalı askerden, cephede Anzaklar tarafından bir arkadaşları ölmüşçesine özenle defnedilen Türk askerine bu toprakların bambaşka insan hikayelerine şahit olduğunu belirten Ersoy, “Peki sonuç nedir diye sorarsanız, savaşa gelirken ‘Ağza alınmaya değmez Türk’ ifadesiyle tanımladıkları insanları ‘Düşmanımız, dost Türk’ gibi durum ve duygudaki tezatı, değişimi anlatan bir söylemle anmaya başlamışlardır ve bu sözün içi gerçekten de doludur.” değerlendirmesinde bulundu.

Bakan Ersoy, şunları kaydetti:

“Bu mezarlara iyi bakın. İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor. Buna sahip çıkın. Buraya gelmek yetmez. Çanakkale’nin duygusunu ve bilgisini özümseyin ve yanınızda götürün. Bu mezarlıkların her birini aklınızda ve kalbinizde taşıyın. Ne zaman birileri sizi nefretle, öfkeyle, ayrımcılık ve ötekileştirme duygularıyla doldurmaya çalışırsa o yalanları alın, bu mezarlara gömün ve size gerçeği miras bırakan atalarınızın hatırasını onurlandırın. Hemen her yıl dönümünde dile getirilen, Anafartalar kahramanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Anzak askerlerinin annelerine yazdığı mektuptaki ifadeleri de unutmayın. O ifadelerin sıradanlaşmasına izin vermeyin. O mektubun, bir iyi niyet ve nezaket göstergesi olmasının ötesindeki anlamının farkında olun. O sözler Mehmetçik ve Anzaklar gibi savaşı cephede yaşayıp, kaybedilen canların acısını kalbinde hissedenler ile savaşlardan, kutuplaşmalardan, ölümlerden beslenenler arasındaki ruh ve karakter farkıdır: Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken kahramanlar, burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar, gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.”

Fransız Mezarlığı’nda tören

Öte yandan Çanakkale Kara Savaşları’nın 107. yılı etkinlikleri kapsamında Tarihi Gelibolu Yarımadası’ndaki Fransız Askeri Mezarlığı’nda tören düzenlendi.

Fransa’nın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Mathilde Grammont, programda yaptığı konuşmada, Fransız birliklerinin Birinci Dünya Savaşı’na katılma sürecini anlattı.

Savaşta hayatını kaybeden askerleri saygıyla andıklarını belirten Grammont, “Geçmişte kan ve gözyaşı ile yıkanan değerli askerlerimizin istirahat ettiği bu topraklarda bugün ve gelecekte bir arada olmamız, onların gösterdikleri fedakarlıkları unutmadığımızı, birlikte kardeşlik ve barışı teşvik etmekte kararlı olmaya devam ettiğimizi göstermektedir.” dedi.

Daha sonra Grammont ve Büyükelçilik Savunma Ataşesi Albay Philippe Boulogne ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni temsilen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, anıta çelenk bıraktı. Katılımcı ülkelerin misyon şefleri de anıta çelenklerini koydu.

Saygı duruşunda bulunulması, İstiklal Marşı ve Fransa Milli Marşı’nın okunmasıyla devam eden tören, anıttaki mezarlara karanfiller bırakılması ve ülke temsilcilerinin anı defterini imzalamasıyla sona erdi.

Törene, Yeni Zelanda Gaziler Bakanı Meka Whaitiri, Çanakkale Valisi İlhami Aktaş, Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Birleşik Krallık Ankara Büyükelçisi Sir Dominick Chilcott, Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Jurgen Schulz, İrlanda’nın Ankara Büyükelçisi Sonya McGuinness, Avustralya’nın Ankara Büyükelçisi Miles Armitage ve Fas’ın Ankara Büyükelçisi Mohammed Ali Lazreq ile katılımcı ülkelerin temsilcileri katıldı.

Törenden detaylar

Bakan Mehmet Nuri Ersoy, abidede bulunan temsili şehit mezarlarına karanfil bırakarak, şehitlik anı defterini imzaladı ve dua etti.

Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Tarihi Türk Müzik Topluluğu Mehter Takımı anma töreninde konser verdi.

Türk ve Anzak askerleriyle gaziler ve izciler tören geçişi yaptı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve protokol üyeleri, geçit töreninden sonra Şehitler Abidesi’nin deniz tarafında kurulan alana geçti.

SOLOTÜRK’ün Çanakkale Boğazı üzerindeki gösterisi, izleyenler tarafından beğeniyle takip edildi.

Anma töreninde, Çanakkale Valisi İlhami Aktaş, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, Yeni Zelanda Gaziler Bakanı Meka Whaitiri, 1. Ordu Komutanı Korgeneral Kemal Yeni, AK Parti Çanakkale Milletvekili Jülide İskenderoğlu, Birleşik Krallık Ankara Büyükelçisi Dominick Chilcott, İrlandalı Büyükelçi Sonya McGuinness, Avustralyalı Büyükelçi Miles Armitage, Yeni Zelandalı Büyükelçi Zoe Coulson-Sinclair, Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Jurgen Schulz, Kanada’nın Ankara Büyükelçisi Jamal Khokhar, Faslı Ankara Büyükelçisi Mohammed Ali Lazreq ile gazilerin ve yabancı misyon temsilcilerinin katıldığı törende, ayrıca Çanakkale Savaşları’nda şehit veren liselerin öğrencileri yer aldı.

Çanakkale’de şehit olan askerler için Eceabat Müftüsü Sinan Çetin dua ettirdi ve Şehitler Abidesi Camisi Cengizhan Çelikkaya da Kur’an-ı Kerim tilaveti yaptı.