Starliner krizi: NASA astronotları SpaceX ile kurtaracak

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Boeing’in Starliner uzay aracındaki teknik aksaklıklar nedeniyle NASA, iki astronotu SpaceX’in Crew Dragon ile dünyaya döndürecek. Bu kritik değişiklik, Starliner’ın sertifikasyon sürecinde yeni zorluklara yol açıyor

Boeing şirketinin tasarladığı Starliner uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na giden iki astronot, Starliner’ın arızası nedeniyle 2025 yılında SpaceX şirketinin uzay aracıyla dünyaya dönecekler. Bir süredir iki dönüş yolculukları konusunda soru işaretleri bulunan iki astronotla ilgili açıklama NASA Başkanı Bill Nelson tarafından yapıldı.

Starliner’la iki astront Haziran ayında Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitmişlerdi. Ancak uzay aracının arızası nedeniyle dünyaya dönüş tarihleri belirsizliğini koruyordu.

NASA’nın Boeing’in en büyük uzay rakibini astronotları geri getirmesi için görevlendirmesi, NASA’nın son yıllarda aldığı en önemli kararlardan biri olarak nitelendirildi. Boeing şirketi, Starliner test görevinin, yıllarca süren geliştirme sorunları ve 2016’dan bu yana 1,6 milyar doların üzerinde bütçe aşımının yaşanan sorunlu programını kurtaracağını umuyordu.

Houston’da düzenlenen bir basın toplantısında gazetecilere konuşan Nelson, Boeing’in yeni CEO’su Kelly Ortberg ile ajansın kararını görüştüğünü söyledi. Nelson, Ortberg için “Bana Starliner güvenli bir şekilde geri döndüğünde sorunlar üzerinde çalışmaya devam edeceklerini ifade etti” dedi.

Boeing son dönemde uçaklarda çıkan arızalar ve yaşanan olaylar nedeniyle de zor bir dönemden geçiyor.

Her ikisi de eski askeri test pilotu olan deneyimli NASA astronotları Butch Wilmore ve Suni Williams, 5 Haziran’da sekiz günlük bir test görevi için yolculuğa başladıklarında Starliner’a binen ilk mürettebat olmuşlardı.

Ancak Starliner’ın itici sistemlerinde arıza geldi. Verilen bilgilere göre 28 iticiden beşi arızalandı ve helyum sızıntısı görüldü.

NASA’nın astronot operasyonlarında nadir görülen bir değişiklikle, iki astronotun şimdi Şubat 2025’te rutin bir astronot rotasyon görevinin bir parçası olarak önümüzdeki ay fırlatılacak bir SpaceX Crew Dragon uzay aracıyla geri dönmesi bekleniyor. Crew Dragon’un dört astronot koltuğundan ikisi Wilmore ve Williams için boş tutulacak.

Starliner mürettebatsız olarak Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan ayrılacak ve astronotlar gemideyken olduğu gibi Dünya’ya dönmeye çalışacak.

Boeing, Dünya’nın yörüngesine mürettebat göndermek için SpaceX’in Crew Dragon aracıyla rekabet etmek üzere tasarlanmış bir kapsül olan Starliner’ı geliştirmek için yıllarca uğraştı.

Starliner 2019’da uzay istasyonuna mürettebatsız olarak fırlatma testinde başarısız olmuş, ancak 2022’deki tekrar denemesinde büyük ölçüde başarılı olmuş ve burada da itici sorunlarıyla karşılaşmıştı. NASA’nın kapsülü rutin uçuşlar için sertifikalandırabilmesi için ilk mürettebatıyla Haziran ayında görevi sorunsuz tamamlaması gerekiyordu ancak gelinen noktada Starliner’ın sertifikasyon süreci de kesintiye uğradı.

Starliner’ın Haziran ayında istasyona kenetlenmesinden bu yana Boeing, itici aksaklıklarına ve helyum sızıntılarına neyin neden olduğunu araştırmak için uğraşıyor. Şirket, NASA yetkililerini Starliner’ın mürettebatı dünyaya geri götürmek için güvenli olduğuna ikna etmek amacıyla kullandığı verileri toplamak için Dünya’da testler ve simülasyonlar yaptı.

Ancak bu testten elde edilen sonuçlar daha zor mühendislik sorularını gündeme getirdi ve sonuçta NASA yetkililerinin Starliner’ın test görevinin en göz korkutucu ve karmaşık kısmı olan mürettebatlı dönüş yolculuğunu yapabilme kabiliyetine ilişkin endişelerini gideremedi.