Yarıştan çekilmeden 1,5 saat önce anlaştı

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Görev süresinin sonuna yaklaşan ABD Başkanı Joe Biden, Ankara’da Rusya ile gerçekleşen mahkum takasının ardından yeni bir galibiyet elde etti. NYT, Biden’ın seçim yarışından çekildiği kararını açıklamasından 1,5 saat önce Rusya ile anlaştığını yazdı

Başkanların çoklu görev dünyasında bile, 21 Temmuz‘un Başkan Joe Biden için sıra dışı bir gün olduğu ortaya çıktı. Saat 12:09’da Delaware’deki tatil evinde, karmaşık, çok uluslu bir mahkum takasını sonuçlandırmaya yönelik yüksek riskli bir diplomatik kumarın parçası olarak Slovenya başbakanı ile konuşmak üzere telefonu eline aldı.

Sadece 97 dakika sonra, kendi Demokrat müttefikleri tarafından yürütülen yıpratıcı çekilme kampanyasının ardından, siyasi kariyerinin en büyük krizini doruğa çıkaran ve kamu hayatında geçirdiği yarım asrın ardından başkanlığının sona erdiğinin sinyalini veren, dünya çapında ses getiren bir mektubu internette yayınladı.

Kariyerinin karanlık anı

Zamanın, yaşın ve anketlerin kaçınılmaz gerçekliği karşısında bu, Biden için seçildiği günden bu yana en karanlık anlardan biriydi. Yine de bu olay, sadece bir buçuk hafta sonra Rusya’daki tutuklu Amerikalıların serbest bırakılmasını sağlayarak başkanlığının en neşeli günlerinden birine yol açacaktı.

Perşembe günü Rusya tarafından tutulan ve aralarında üç ABD vatandaşı ve bir ABD daimi sakininin de bulunduğu 16 kişinin serbest bırakılması için yapılan başarılı müzakere, görevlerinin sonuna yaklaşan Biden ve ekibinin saygı toplamasını sağladı. Başkan, Beyaz Saray‘da serbest bırakılan mahkumların yakınlarıyla bir araya geldiğinde bunun kişisel bir durum olduğu açıktı. Biden serbest bırakılan mahkumlardan birinin kızına sarılmadan önce “Babamın basit bir önerisi vardı: Aile başlangıç, orta ve sondur. Bundan daha önemli bir şey düşünemiyorum” dedi ve ailesini kaybetmiş biri olarak bu işkence görmüş ruhları eve getirmenin artık önemli olduğunu söyledi.

Çekilmeden bir buçuk saat önce anlaşma yaptı

Belli ki onun için de önemliydi. Her ne kadar siyasi teslimiyetinden sadece bir buçuk saat önce elde ettiği diplomatik zaferin inanılmaz zamanlamasından hiç söz etmemiş olsa da, bu zafer iktidardaki son beş ayını iyi değerlendirmek konusundaki kararlılığını pekiştirdi. Biden’ın ekibi, Soğuk Savaş’tan bu yana bu türden en büyük takasta yedi ülkeyi bir araya getiren anlaşmaya aracılık etmedeki diplomatik becerisinden bahsetti. Ayrıca kendisinin ve yönetiminin görev süresi boyunca yurt dışında haksız yere tutuklanan 70’ten fazla Amerikalının serbest bırakılmasına yardımcı olduğunu vurguladılar. Ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan “Eğer Oval Ofis’te Joe Biden oturmasaydı, bunun gerçekleşeceğini sanmıyorum” dedi. Yıllardır rehinelerin eve getirilmesiyle kişisel olarak ilgilenen ve birçok kez ailelerine kötü haber vermek zorunda kalan Sullivan’ın Beyaz Saray brifing odasında gözleri doldu.

Görüşmeyi Sullivan ayarladı

Takasın perde arkasındaki ayrıntıları paylaşmak için isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan bir ABD yetkilisine göre, Başkan’ın 21 Temmuz’da Slovenya Başbakanı Robert Golob ile yaptığı kritik görüşmeyi ayarlayan kişi Sullivan’dı. Bir gün önce, 20 Temmuz Cumartesi günü, Sullivan Aspen Strateji Grubu’nun bir toplantısı için Colorado’daydı ve anlaşmayı halletmek için telefon görüşmesi yaptı. Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich ve diğerlerinin serbest bırakılması için yapılacak takasın bir parçası olarak Slovenya tarafından tutulan iki Rus’u serbest bırakmayı prensipte kabul eden mevkidaşıyla konuştu. Ancak ABD’li yetkiliye göre iki Rus’un affedilmesi gerekiyordu ve Slovenler bunu zamanında yapamayacaklarını söylediler. Bunun üzerine Sullivan Başkan’dan Başbakan’a telefon edip edemeyeceğini sordu. ABD’li yetkiliye göre Sullivan Washington’a geri döndükten sonra evinden aradı ve Beyaz Saray Durum Odası aracılığıyla iki lideri birbirine bağladı.

Tecritteyken mektubu hazırladı

Biden Delawere’deki evinde Covid-19 tedavisi görüyordu ve neredeyse tüm dünyanın bilmediği bir şekilde yarıştan çekilme mektubuna son şeklini veriyordu. Biden’ın en yakın danışmanlarından biri olan Sullivan’ın bile telefon görüşmesi sırasında Başkan’ın ne yapmak üzere olduğu hakkında hiçbir fikri yoktu ve bunu ancak daha sonra başkasından öğrenebildi. Sadece birkaç dakika süren telefon görüşmesi sırasında Biden, Golob’a gözaltındaki iki Rus’un serbest bırakılmasını kolaylaştırması için yalvardı. ABD’li yetkili, Biden’ın konuşmasında Slovenya’yı ziyaret etmeyi bile teklif ettiğini söyledi. Biden’ın söylemediği şey, bu fikri takip etmek için görevde sadece birkaç ayı kalacağıydı. Sullivan, çekilme kararı ve telefon görüşmesinin zamanlaması sorulduğunda bunun sadece tesadüf olduğunu söyledi. Geri çekilmeden kısa bir süre önce yapılan aramanın zamanlaması sorulan Sullivan, bunun sadece bir tesadüf olduğunu söyledi. “İşte o zaman taşlar yerine oturuyordu” dedi.

Olaf Scholz’u ikna etti

Biden’ın aylar süren pazarlıklar sırasında yaptığı tek görüşme bu değildi. Diğer yabancı liderlerle, özellikle de Almanya’da bir Çeçen ayrılıkçıyı devlet emriyle öldürmekten hüküm giyen Rus suikastçı Vadim Krasikov’un serbest bırakılmasına uzun süre direnen Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile şahsen temasa geçti. Ancak Biden’ın baskısı ve hapisteki en önemli Rus muhalefet lideri Aleksey Navalni’nin serbest bırakılmasını sağlama ihtimali Scholz’u sonunda yumuşattı. ABD’li yetkililere göre ocak ayında Biden’a “Senin için bunu yapacağım” dedi.

Trump’a gönderme

Navalni’nin birkaç hafta sonra hapiste ölmesi anlaşmayı geçici olarak sabote etti. Ancak Scholz sonunda Krasikov’un serbest bırakılmasına razı oldu ve karşılığında Rusya’da tutuklu bulunan beş Alman vatandaşını aldı. Biden perşembe günü yaptığı açıklamada “Bunu mümkün kılan anlaşma bir diplomasi ve dostluk başarısıydı” dedi. Biden, Amerika’nın Avrupalı ortaklarını sürekli azarlayan ve küçümseyen eski Başkan Donald Trump’a üstü kapalı bir göndermede bulunarak şunları ekledi: “Müttefiklerin önemli olup olmadığını sorgulayan herkes için, önemlidirler. Önemliler.”