New Jersey’in devasa bütçesiyle neler yapılabilir?

ABD hükümeti, eski Başkan Donald Trump yönetiminde 2 trilyon dolarlık bir teşvik paketi ve Başkan Joe Biden yönetiminde 1.9 trilyon dolarlık bir yardım önlemi aracılığıyla New Jersey ekonomisine 40 milyar dolardan fazla pompaladı.

Eşi görülmemiş bu federal yardım, sakinlerin kapanmalar sırasında harcama yapmasını sağlayan hızlı bir ekonomik toparlanmayı ateşledi ve New Jersey’in koronavirüs pandemisi sırasında kaybedilen neredeyse tüm işleri geri kazanmasına yardımcı oldu.

Garden State şu anda, modern tarihin hiçbirine benzemeyen bir şekilde devlet vergi gelirlerinde bir artış yaşıyor.

New Jersey Maliye Bakanı Elizabeth Muoio, geçen hafta milletvekillerine yaptığı açıklamada, eyaletin 30 Haziran’daki mali yıl sona ermeden önce 51,4 milyar dolar vergi toplamasını beklediğini söyledi. Bu, geçen yaz ilk tahminlerden 9 milyar dolardan fazla ve salgın öncesi zirvenin yaklaşık 13 milyar dolarından fazla demek.

Bu durum, Vali Phil Murphy için, eyalet ekonomisinin yönetimini övmek ve yönetiminin mali konulardaki sicilini desteklemek için mükemmel bir fırsat sunuyor.

Eyaleti ayakta tutan milyonlarca emekçi ve işçi sınıfı ve yeni keşfedilen zenginlikleri bile fark edemeyecek kadar yarın hayatta kalmaya odaklananlar var.

Önümüzdeki altı hafta boyunca, New Jersey milletvekilleri ve Murphy yönetiminin, 1 Temmuz’da başlayacak yeni mali yıl öncesi tüm bu ekstra milyarlarla ne yapacaklarına karar vermesi ve bir eyalet bütçesi üzerinde anlaşmaları bekleniyor.

Eyalet yasama organında, bütçenin nasıl kullanılacağına dair birçok öneri var.

Bütçe görüşmeleri başlarken en çok dikkat çeken teklifler şu şekilde öne çıkıyor:

Vergi muafiyeti

Hazine’nin geçen pazartesi yaptığı tarihi gelir güncellemesinden birkaç dakika sonra, eyalet Meclis Başkanı Craig Coughlin, “eyalet tarihindeki en büyük vergi indirimi programı” çağrısında bulunan bir bildiri yayınladı.

Cumhuriyetçiler, Mart ayı başlarında önerdikleri “Give it Back” inisiyatifiyle, New Jersey vergi mükelleflerine 1000 ve 500 dolarlık doğrudan indirimler yoluyla 4,5 milyar dolar iade etmek istiyor.

Girişimlerindeki ana teklife göre, brüt geliri 500 bin dolar veya daha az olan vergi mükellefleri, evlilerin birlikte dosyalanması halinde 1000 dolar kredi alacak ve bireyler 500 dolar kredi alacaktı. İkinci bir yasa tasarısı olan “Gaz Fiyatı ve Enflasyon Vergisi Kredisi Yasası”, geliri 250 bin dolar altında olan ailelere 500 dolar tutarında iade edilebilir gelir vergisi kredisini kapsıyor.

Geçen haftaki gelir güncellemelerinden önce bile, Senato Bütçe Komitesi Başkanı Senatör Paul Sarlo, New Jersey’nin bütçe fazlasını 6 milyar dolar veya daha fazla rekor seviyeye çıkarmak için, yüksek vergi gelirlerinin önemli bir bölümünün kullanılmasını önerdi.

Sarlo, ekonomistlerin haftalardır uyardığı gibi, eyaleti gelecek yılki resesyondan korumak için fazlayı artırmanın gerekli olduğunu söyledi.

Senatör Sarlo, NJ Advance Media’ya verdiği demeçte, “Ekonomistlere katılıyorum, dikkatli olmamız gerekiyor. Uzun vadede sürdüremeyeceğimiz programlar yaratmadığımızdan veya bunlara harcamadığımızdan emin olmalıyız” dedi.

Hazine Müsteşarı Muoio, geçen hafta eyalet yasama organlarını, fazla veren bütçelerin cazibesinden kaçınmaları ve önümüzdeki haftalarda eyalet bütçelerini müzakere ederken dikkatli olmaları konusunda uyardı.

Muoio, eyalet temsilcilerine, “Bugün çok iyi bir yerdeyiz, 24 ay önce herkesin umabileceğinden daha iyi durumdayız. Bu iyi bir şey, ama açıkça bir ayartma işlevi görecek. Her gün gelen ekonomik haberlerin farkında olmalıyız” uyarısında bulundu.

İşe yatırım yaparak eyalet ekonomisini büyütmek

New Jersey Ticaret Odası Başkanı ve CEO’su Tom Bracken, geçen salı günü yayınlanan bir açıklamada, Murphy ve eyalet temsilcilerine, yönetimin iş dünyasına finansal destek sağlamak için gelirin bir kısmını kullanmaları çağrısında bulundu ve eyalet liderlerinin hemen iki şey yapabileceğini söyledi: Hala pandemiden kurtulmak için mücadele eden küçük işletmelere daha fazla hibe sağlamak ve küçük işletmeler üzerindeki vergi yükünü hafifletmek için fazlalığın bir kısmını işsizlik sigortası fonuna tahsis etmek.

Bracken, “Trenton, bu gelir düzeyini korumanın tek şansının canlı bir eyalet ekonomisi yaratmak olduğunu ve bunu yapmanın tek yolunun, Trenton’un nihayetinde vergi geliri için başvurduğu iş dünyasının büyümesine yatırım yapmak olduğunu anlaması gerekiyor” dedi.

New Jersey İş ve Sanayi Derneği Başkanı ve CEO’su Michele Siekerka, perşembe günü bir bildiri yayınlayarak, eyalet yöneticilerini, fazla gelirleri, eyaletin borçlarını ödemek ve New Jersey’deki işletmelere vergi indirimi sağlamak için kullanmaya çağırdı.

Siekerka, Bracken’in tekliflerine ek olarak, emlak vergisi indirimini işletmelere genişletmesi, 50 milyon dolarlık Main Street Recovery programını genişletmesi, işverenler için yeni çocuk bakımı vergi kredileri yaratması ve insanlara teşvik vermek için Kazanılan Gelir Vergisi Kredisini artırması çağrısında bulundu.

Michele Siekerka, “New Jersey’nin mali yükünü düzeltmek ve vergi mükellefleri için çok ihtiyaç duyulan yardımı sağlamak için belki de hayatta bir kez karşılaşılabilecek bu fırsatı değerlendirmek Yasama Meclisi ve Vali’nin görevidir” dedi.

En savunmasız eyalet sakinlerine yardımı artırmak

New Jersey Policy Perspective’in kıdemli politika analisti Sheila Reynertson, geçen pazartesi günü yayınlanan bir bildiride, eyalet liderlerinin “en çok mücadele edenlere yardım etmek için” milyarlarca dolarlık fazlalığı kullanma zorunluluğu olduğunu söyledi.

Reynertson, devletin nakit yardımı genişleterek, Kazanılan Gelir Vergisi Kredisini artırarak ve eyalet düzeyinde bir Çocuk Vergi Kredisi kurarak mevcut programları geliştirmek için fazla geliri kullanması gerektiğini belirtti. Milletvekillerinin ayrıca yağmurlu gün fonuna önemli miktarda para yatırarak, bir sonraki ekonomik krize hazırlanmaları gerektiğini söyledi.

Sheila Reynertson, “İyi haber şu ki, bu büyüklükte bir fazlalık ile bunu yapabilir ve ihtiyacı olan ailelere yardım sağlayabiliriz. Bu fonları eyaletin mali durumunu desteklemek için kullanmak, en sorumlu hareket tarzıdır, çünkü temel kamu hizmetlerini ve güvenlik ağı programlarını en çok ihtiyaç duyuldukları anda korur” değerlendirmesinde bulundu.

Eyalet çapındaki avukatlar ve politika uzmanları, aylardır Vali Phil Murphy ve milletvekillerini New Jersey’i daha ekonomik hale getirmek ve eyaletin en savunmasız sakinlerine yardım etmek için daha fazlasını yapmaya çağırıyor.

30’dan fazla savunuculuk ve politika grubundan oluşan eyalet çapında bir koalisyon olan The Many NJ, nisanda sanal bir kamuya açık oturum düzenledi. Oturuma katılanların çoğu, eyalet liderlerini, yükselen tüketici fiyatlarının ortasında temel ihtiyaçları karşılamak için mücadele eden işçilere ve ailelere daha fazla doğrudan yardım ve destek sağlamaya davet etti.

Bütçe ve Politika Öncelikleri Merkezi’nin kıdemli üyesi Ed Lazere, eyaletin bu fırsatı israf etmemesi gerektiğini söyledi.

Lazere, sanal halka açık oturumda, “Ekonomik toparlanma düzensiz ve eksik kalıyor, birçok kişi hala kira ödemeye veya yiyecek almaya yetmeyen gelirlerle mücadele ediyor” dedi.

Sheila Reynertson, “Eyalet liderleri bu fazla fonların nasıl tahsis edileceğine karar verirken, karlı şirketler ve buna ihtiyacı olmayan zengin haneler yerine, işçi ve orta sınıf ailelere gitmeleri kritik önem taşıyor” şeklinde konuştu.

Murphy ne istiyor? Daha fazla emlak vergisi indirimi olabilir

Vali Murphy, geçen hafta gazetecilere yaptığı açıklamada, yönetiminin üç şeye “lazer odaklı olacağını” söyledi: Bütçe fazlasını artırmak, borç indirimi ve daha fazla emlak vergisi indirimi.

Murphy’nin harcama önerisinin kilit noktası, Homestead İndirimi’ni yeniden yapılandırmayı amaçlayan yeni emlak vergisi indirim programı. Kiracılara emlak vergisi indirimi sağlayacak ve 250 bin dolara varan ev sahiplerine indirimleri uzatacak.

Phil Murphy, yönetiminin programı üç yıllık bir süre içinde hızlandırmayı planladığını, eyalet yatırımının yılda 1,5 milyar dolara yükseleceğini ve uygun hane başına ortalama indirimin 2025 yılına kadar bin 150 dolara çıkacağını söyledi.

Cumhuriyetçi eyalet milletvekilleri planı eleştirerek, “Vali’nin ortadan kaldırmayı önerdiği mevcut programlardan zaten indirim alan yüz binlerce kiracı ve ev sahibi için indirimleri azaltacağına” dikkat çekti.

Bu ay Somerville’de emlak vergisi indirimi girişimini tanıtmak için ayrı bir etkinlik sırasında konuşan Murphy, eyaletin vergi indirimi sağlamasının ve ekonomik bir yavaşlamaya hazırlanmanın mümkün olduğunu düşündüğünü söyledi.

Murphy, “Bugün gördüğünüz gibi, ikisini de yapabiliriz. Ve baktığımız başka programlar da var. Ayrıca önümüzdeki zorlu zamanlara hazırlanmamız gerektiğini düşünüyorum” dedi.