The Anatolia Post/Bilim insanlarınca ‘Arabica’ kahvesi gibi tadı olan, ancak daha sıcak koşullarda yetişen, Batı Afrika’dan nadir bir yabani kahve olan Stenophylla’yı yakında yudumlayabileceğimizi tahmin ediyorlar.
Sıcaklıklar yükseldikçe, iyi kahvenin yetiştirilmesi de giderek zorlaşacak. Yapılan araştırmalara göre, 2050 yılına kadar yüksek kaliteli kahve için kullanılan arazilerin yaklaşık yarısının verimsiz hale gelecek.
Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri Kahve Araştırma Başkanı Dr. Aaron Davis, çok fazla yabani kahve tattığını belirterek, “Daha öncekilerin tadı uygun değildi ancak bu kahve Arabica gibi. Bu yüzden beklentimiz oldukça yüksek” dedi. Kahvenin yanı sıra yetişme koşullarının da şaşırtıcı olduğunu söyleyen Davis; “Coffea Stenophylla , Batı Afrika’dan gelen yabani bir kahve türü. Bitki, yaklaşık bir asır önce tarihsel olarak bir kahve mahsulü olarak yetiştirildiği Sierra Leone’de vahşi olarak yeniden keşfedildi.
Sierra Leone ve Fildişi Sahili’nden küçük bir kahve çekirdeği numunesi kavruldu ve kahveye dönüştürüldü ve daha sonra bir grup kahve uzmanı tarafından tadına bakıldı. Uzmanların yüzde 80’inden fazlası Stenophylla ile dünyanın en popüler kahvesi Arabica arasındaki farkı söyleyemedi. Ayrıca tesis için iklim verileri modellendi. Arabica’dan en az 6 derece daha yüksek sıcaklıklara tahammül edebileceği öngörülüyor. Bu yıl kahvenin ilk tohumları ekilecek. Stenophylla, 5-7 yıl içerisinde kahve dükkanlarında yerini almış olacak ve yaygınlaşmış olacak diye düşünüyorum” dedi.
Arabica kahvesi nedir? Arabica çekirdeklerinin üstün bir tada sahip olduğu kabul edilir. Kahve dağlarda yetiştirilir ve dünya kahve üretiminin % 60’ından fazlasını oluşturur. Arabica’nın iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı azdır. Çiftçiler yüksek sıcaklıkların ve düzensiz yağışların etkilerini yaşıyor.
Yabani kahve nerede bulunur? Yabani kahvenin büyük çoğunluğu Afrika’nın ücra ormanlarında ve Madagaskar adasında yetişir. Afrika’nın haricinde, yabani kahve Hindistan, Sri Lanka ve Avustralya’nın bazı kısımları da dahil olmak üzere diğer tropikal iklimlerde bulunur.
Yaklaşık 8 bin katılımcının yer aldığı 25 yıllık araştırmada, 50, 60 ve 70 yaşlarındaki insanlarda ortalama altı saatten az uyuyanların demografik, davranışsal ve zihinsel sağlık faktörlerinden bağımsız olarak yüzde 30 daha yüksek demans riski olduğu saptandı.
Çalışmanın baş yazarı, Fransız Sağlık ve Tıbbi Araştırma Enstitüsü Epidemiyoloğu Séverine Sabia , Wall Street Journal’a “Uyku süresinin demans üzerinde nedensel bir etkisi olduğunu net olarak söyleyemesek de, kaliteli uyku süresini teşvik etmek gerekir” dedi .
Araştırmayla ilişkili olmayan uzmanlara göre çoğu uyku çalışması yirmi yıl veya daha az sürüyor. Bu süreçte elde eden bulguları hesaplarken diğer faktörlerin yanı sıra depresyon da hesaba katılıyor.
Çalışmayla bağlantısı olmayan Brigham ve Kadın Hastanesi uyku bilimcisi Rebecca Robbins WSJ’ye “Bu tür çalışmalar sadece bunama ve uyku arasındaki ilişkiye dair daha fazla fikir veriyor” dedi.
Robbins, kaliteli bir uyku uyumak için, günlük doğal ışığa maruz kalmak gerektiğini belirterek; “Yatmadan en az bir saat önce yemeği bırakmalıyız. Çünkü sindirim, uyumayı daha zor hale getirebiliyor. Zihnimizi uykuya hazırlamak için ekranlardan uzaklaşarak kendi uyku ritüelimizi oluşturmalıyız.
Kendimizi parlak mavi ışığa maruz bırakmamalıyız. Ilık bir duş veya banyo yapmalıyız. Bir mum yakarak, meditasyon yapmalıyız. Bu küçük ritüeller kaliteli bir uyku için bizlere destek olabilir ” dedi.
Çin, dev pandaların ‘nesli tükenmekte olan türler’ kategorisinden çıkarıldığını duyurdu. Hükümet, 1970’lerden beri panda nüfusunun artması için çalışmalar yürütüyor.
Çin, doğadaki popülasyonları 1800’e ulaşan dev pandaların artık ‘nesli tükenmekte olan türler’ arasında olmadığını duyurdu.
Doğa ve Ekoloji Koruma Dairesi Başkanı Cui Shuhong, dev pandaların ‘zarar görebilir türler’ listesine alındığını açıkladı.
Ülkede hayvanları korumak için gerçekleştirilen çalışmaların olumlu sonuçlandığını vurgulayan Shuhong, “Çin eksiksiz bir sistem kurdu. Doğal ekosistem alanları korunuyor ve vahşi yaşam habitatları etkin bir şekilde iyileştiriliyor” dedi.
Shuhong ayrıca, Sibirya kaplanları, Amur leoparları, Asya filleri ve tepeli ibis gibi türlerin sayısının da önemli ölçüde arttığını söyledi.
Koruma alanları oluşturuluyor
Çin, yaklaşık 50 yıldır nesli tükenmekte olan hayvanların popülasyonunu artırmak için çalışmalar yürütüyor. Ülkede 1970’lerden beri pandalar için ana besin kaynakları olan bambunun bol olduğu bölgelerde doğa koruma alanları oluşturuluyor. Bu kapsamda, 2017’de 10 bin 476 metre karelik koruma parkı projesi hayata geçirilmişti.
Çinli uzmanlar, pandaları korumanın daha büyük ekosistemleri korumaya da yardımcı olduğunu belirtiyor. Bilim insanları, küresel ısınmanın hayvanların doğal bambu yaşam alanlarını tehdit ettiği konusunda uyarıyor.
Dev pandaların üremesi, dişilerin senede sadece bir kere 24 ila 72 saat hamile kalmaları nedeniyle yavaş gerçekleşiyor.
Merkezi İsviçre’de bulunan Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), 2016’da dev pandaları ‘tehlike altındaki tür’ sınıflandırmasından çıkarmıştı. Ancak karar Çin tarafından, panda nüfusunun iyileştirilmesine yönelik çabaları tehlikeye atacağı endişesiyle tepkiyle karşılanmıştı.
Öte yandan, ülkede pandaların nüfusu artmaya başlasa da et obur hayvanların popülasyonunda ciddi düşüş gözlemleniyor. Çin ve ABD’nin geçen yıl ortaklaşa gerçekleştirdiği araştırmada, son yıllarda etobur popülasyonda keskin bir düşüş görüldüğü belirlenmişti.
Aşırı sıcaklardan etkilenen ABD’nin Kaliforniya eyaletinde Vali Gavin Newsom, bölge sakinlerine su tüketiminde tasarruf çağrısında bulundu.
Kaliforniya Valisi Newsom, eyalet genelini tehdit eden aşırı sıcakların ‘mega kuraklığa’ sebep olabileceğine vurgu yaparak, çimlerin daha seyrek sulanması ve duş sürelerinin daha kısa tutulması yönünde uyarılarda bulundu.
Vali Newsom, “Sadece birkaç yıl önce sona eren beş yıllık bir kuraklıktan yeni çıktık, şimdi ise iki yıldır bir kuraklık içindeyiz”dedi.
Su tüketiminin en az yüzde 15 azaltılması gerektiğini söyleyen Newsom, “Umuyorum ki, bu tasarruf çağrısı sadece konutlarda değil, aynı zamanda endüstriyel ve tarımsal faaliyetlerde de etkisini gösterecektir” ifadelerini kullandı.
Aşırı sıcakların toplumsal hayatı olumsuz etkilediği Kaliforniya’da , çok az yağışın görüldüğü kış mevsiminin ardından mayıs ayında depolanan yağmur suyu, beklenen seviyenin üçte ikisi olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan yetkililer, aşırı sıcakların kuraklıkla birlikte, yakın zamanda gerçekleşmesi muhtemel orman yangınlarının da habercisi olduğu konusunda uyarılarda bulunuyor.
Yargıtay, 28 Şubat davasında aralarında Çevik Bir ile Çetin Doğan’ın da bulunduğu 14 sanığa verilen hapis cezalarını onadı.
Yargıtay, 28 Şubat davasında aralarında eski 1. Ordu Komutanı Orgeneral ÇevikBir ile 2003 yılında 1. Ordu Komutanlığı’ndan emekli olan Orgeneral Çetin Doğan’ın da bulunduğu 14 sanığa verilen hapis cezalarını onadı.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 28 Şubat davasına ilişkin temyiz incelemesini tamamladı.
Dairenin kararında, 28 Şubat 1997‘de birtakım sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra basın yayın kuruluşları, üniversiteler, sendikalar, sermaye çevreleri, sivil bürokrasi ve yargı mensuplarının desteğiyle, Milli Güvenlik Kurulu toplantısında alınan kararların hükümete dayatıldığı ve seçilmiş bir hükümetin işlevsiz hale getirildiği ifade edildi.
Söz konusu süreçte yaşananların anlatıldığı kararda, suçun icra hareketleri üzerinde müşterek hakimiyet kurdukları tespit edildiği belirtilen sanıklar Ahmet Çörekçi, Aydan Erol, Cevat Temel Özkaynak, Çetin Doğan, Çetin Saner, Çevik Bir, Erol Özkasnak, Fevzi Türkeri, Hakkı Kılınç, İdris Koralp, İlhan Kılıç, Kenan Deniz, Vural Avar ve Yıldırım Türker, olay tarihinde yürürlükte bulunan 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 147. maddesindeki ‘Türkiye Cumhuriyeti icra heyeti vekilleri heyetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmek’ suçu bakımından “müşterek fail” olarak sorumlu tutuldu.
Daire, bu 14 sanık hakkındaki müebbet hapis cezalarını onadı.
Daire, yerel mahkemede 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 147. maddesinde belirtilen ‘Türkiye Cumhuriyeti icra heyeti vekilleri heyetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmek’ suçundan müebbet hapis cezası verilen sanıklardan eski YÖK üyesi Erdoğan Öznal, dönemin YÖK Başkanı Prof. Dr. Halil Kemal Gürüz, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Hayri Bülent Alpkaya ve dönemin Genelkurmay Adli Müşaviri Muhittin Erdal Şenel’in eylemlerinin de bu suça yardım kapsamında olduğu gerekçesiyle bozulmasına hükmetti.
Yerel mahkemede ‘Türkiye Cumhuriyeti hükümetini cebren düşürmeye ve devirmeye iştirak’ suçu bakımından ‘gizli ittifak’ suçunu işlediklerine ancak 765 sayılı Kanun‘da 10 yıllık asli zaman aşımı süresi nedeniyle dosyalarının düşürülmesine ve beraatine hükmedilenlerin de arasında olduğu sanıklar İbrahim Selman Yazıcı, İzzettin İyigün, Altaç Atılan, Ersin Yılmaz, Kamuran Orhon, Köksal Karabay, Metin Yaşar Yükselen, Orhan Yöney, Refik Zeytinci, Şevket Turan, Şükrü Sarıışık ve Yücel Özsır’ın dosyalarının bozulması kararlaştırıldı.
Daire ayrıca 37 sanık hakkındaki beraat kararını onadı.
İmsak Vakti 05:06
News
