Ezbere yaşamak

Gençlerin bazılarına gıpta ediyorum. Kimileri biz büyüklerden daha aklı başında. Hayli bilinçli yaşıyorlar hayatı. Evlerinde, dışarıda, okulda, toplumda pırıl pırıl parlıyorlar. Küfür eden insanlara cahil olarak bakıp, hayli entelektüel ve klas bir duruş sergiliyorlar.  Helal olsun… Aldıkları eğitimin nezaketi ile mükemmel davranışlarda bulunanları görünce bir yazar olarak gurur duyuyorum. Dünyanın süsü gibi bazıları. Nazik, neşeli, kibar, düşünceli, hassas, dürüst, başarılı, erdemli ve duyarlı olanlar var. Neyi ne için yaptıklarının farkındalar. Öyle beğeniyorum ki! Tutup alnından öpesim geliyor.

Olgunlukları ise ona keza! Elleri yüzleri tertemiz.  Saçları sakalları, kıyafetleri mis gibi. Bakımlılar. Çalışkanlar. İşten kaçmıyorlar. Maşallah diyelim…

Bazıları ise büyümüşte küçülmüşler. Bomboşlar.  Ancak burunları Kaf dağında. Büyüklerini cahil olarak nitelendiriyorlar. Yazık…

Kimileri ise ezbere yaşıyor! Bilinçsiz… Sanıyorlar ki, okuyunca çok büyük insan olacaklar. Büyük insan olmak demek, iddialı bir meslek sahibi olmak demek değil. Yanlış bakış açısı. Zira büyük insanlar ezbere yaşamazlar. Bir makamda olmakta büyüklük değil ne yazık ki. Kaliteli kişiliklerin öncelikli amaçları ve hedefleri vardır. İyi niyet ve saygıyı asla elden bırakmazlar. ADAM olmak için önce insani değerlerini geliştirirler. Maddi değere değil, manevi değerlere daha çok önem verirler. İnsanları hor gören biri, hangi mesleği icra ederse etsin, sandığı kadar büyük biri olamaz…

Bizim yaşımızdaki insanların “biz eskiden” diye başladığı cümlelerden çoğu gencin hiç haz etmediğini herkes gibi ben de biliyorum.

Aileler, diğer aklı başında akranlar, öğretmenleri ve toplum bu tarz gençlerden hep şikayetçi. Haksız da sayılmayız hani.

Büyüklerin bu minval cümleleri sizleri aşağılamak yahut hor görmek için değil sevgili gençler. Yaşanmış nahoş olaylardan edindiğimiz tecrübeleri, zarar görmeyin diye sizlere nakletmek için kendimizden örnek veriyoruz. Biz genç olduk ama siz daha bizlerin yaşına gelmediniz. Hoşunuza gitmeyen birtakım olayları yaşadıktan sonra, sizler de eminim ki, kendi küçüklerinize tecrübe aktarımı yapıyorsunuz.

 Taktir edersiniz ki bunda bir art niyet olamaz.

Maalesef eğitim sisteminin bazı eksiklikleri sebebiyle ezbere yaşadığınızın farkında değilsiniz. Buna bir günah keçisi lazımsa, bu ailenizde değil! Sizin eleştirdiğiniz ve hiç memnun olmadığınız o sistemden yaşıtlarınızın bazıları çok güzel besleniyor.

Bazı akranlarınız eminim ki tıpkı beğenmediğiniz yaşlılar gibi sizi eleştiriyorlar. Çünkü onlar ileride  adam olmak istiyorlar. Sizler de onları beğenmiyorsunuz farkındayım.

Gencecik bir kızın, eğitimsiz babası, annesi, abisi, amcası, akrabaları, arkadaşları ve beğenmediği herkes gibi, okul önünde erkeklere küfür etmesini aklım almıyor. Lütfen kusura bakmayın. Rüştünüzü ispat etmenin yolu, ne zararlı alışkanlıklar edinmek, ne para, ne okumak ne de dilinize pelesenk olan çirkin küfürler. On sekiz yaşa girmek de bana göre reşitliğin ölçüsü değil. Büyüdüğünüzü kanıtlamak için önce büyüklere saygılı davranıyor olmalısınız. Empati yapabilen insanlar büyümüş demektir.

İğneye ip takmayı bilmeyin. Bunda çok bir sakınca olmayabilir. Ki bizler bunları çok kolay yapabiliyorduk. Şükür… 

Bu tarz donanımlar geliştirmek belki liseli yaşlarınızda şart olmayabilir. Ancak inanın el becerisi, motor gelişiminize çok büyük destek sağlar. Korkmayın. İnsan işten ölmez. İşleyen demir ışıldar derdi büyüklerimiz bize. İşledik. Bakın ölmüyoruz. Tam tersine, çalışkan insanlar daha genç kalır.

Bana kızanlar, kesinlikle dediklerimin çoğunu yaşayanlardır. Bu da onların sorunu. Siz gençler bizim kendimizden verdiğimiz örneklere kızıyorsunuz ya, “Biz okuyoruz ama” cümlesinden de ben pek hazzetmiyorum inanın.  

Okumak ileriki yaşantınız için maddi olanaklar getirecek. Doğru. Ama hayat sadece okuldan ibaret değil.

Hayat; yaşayarak öğrenilen bir süreç, üzgünüm ama bunun eğitimi de yok. Bunu öğrenmenin tek yolu büyüklerin nasihatleri bence. İleride meslek sahibi olmak adına, ailelerinizi emir eri gibi görmenizi inanın hoş görmüyoruz. Babalarınız kazanıp getirdikleri, sizlerin har vurup harman savurduğu o düşünmeden harcadığınız parayı emin olun çok zor kazanıyor. Siz alınıp eve gelmiş yumurtayı kırmaya erinirken, sırtında tonlarca yük taşıyan babalar var. Sırf siz aynı zorluğu yaşamayın diye milletin kahrını çeken aile az değil. Annelerinizin de bir sürü yükü var. Farkında mısınız? Bence çoğunuz farkında değil, umurunuzda olduğunu da sanmıyorum açıkçası.

Bir bardak suyu annesinden isteyen bir genç okullarca aldığı eğitime rağmen erdemi ıskalamıştır. Sadece sınavda başarılı olmak, başarı olarak sayılmaz.

Hayat, Allah ömür verdiği sürece çok zorlu ve uzun bir maraton. Öyle sadece diploma sahibi olmak yetmiyor insana. Kişi hem çok başarılı bir öğrenci hem de güzel meziyetleri olan iyi bir şahsiyet olabilir. Konuya bu açıdan bakılmalı.

Bir gün anne ve baba olunca hak veriyorsunuz büyüklerinize. Öldükleri zaman ise pişmanlığın bini bir para.

Kendini sadece evlatlarına adayan insanlar, artık size hizmet edemeyeceği bir yere göç edince yaşanıyor asıl pişmanlık. En azından hizmetinizi yapacak kimseniz kalmıyor. Baba giderse de hazır para bulmanız zor! Keşke hayat sizin düşündüğünüz kadar kolay olsaydı…Değil!

 Bu düşünceler çerçevesinde gençlerle ettiğim sohbetlerde şunu gözlemliyorum maalesef.

Edebiyata meraklı olduğunu söyleyen liseli genç, edat, fiil, özne, nesne ne bilmiyor çünkü ezbere yaşıyor. Dinimi seviyorum, başımı onun için kapattım diyen bir genç ayet, hadis, namaz, abdest ne ondan habersiz, çünkü ezbere yaşıyor. Matematiği sevdiğini söyleyen bir başkası dört basamaklı iki sayıyı, cep telefonu olmadan, çarpıp toplayıp, birbirinden çıkaramıyor çünkü ezbere yaşıyor.

Kemalist olduğunu söyleyen bir diğeri, Atatürk ilke ve inkılaplarının bir kaçını bile bilmiyor, çünkü ezbere Atatürkçü!

 Vegan olduğunu iddia eden, neyi neden yemediğinden bihaber! İnkar eden ve ateist olduğunu söyleyen sadece laf cambazı olmuş. İnkar etme ihtiyacının farklılık için olduğunu fark etmediğimi, fark edemeyecek kadar akılsız ve dik kafalı… Marjinalim derken özenti olduğunu göremiyor. Savunduğu şeyin arkasında duracak bilgi ve donanıma sahip değil. Derdi, kendini kabullendirmek. Benliğini ispatlamak.

Tarihe meyilli olduğunu düşünen bir başkası, Malazgirt savaşını hiç duymamış, İstanbul’u kim kaç yılında fethetmiş! Farkında bile değil. İddialı olduğunu konunun temellerini dahi bilmiyor.

 Madem kendinizi bizlerden farklı ve zeki gören bir “z kuşağı” olduğunuzu düşünüyorsunuz neden bu duyarsızlığınız sayın gençler?

 “Eğitim sisteminin hatası” demeyin sakın, çünkü günümüzde internetin en büyük nimeti bilgiye anında ulaşabilmek. Fenomenleri bir bir sayan bir beyin, meraklısı olduğu dal ile ilgili bilgi sahibi değilse kesinlikle sorun kendisinden kaynaklıdır. Tutarsızlık burada işte. Bilgeler bildikleri konuya hakimdir. Şahsen sizlerden bir şeyler öğrenmeye bayılıyorum. Öğretin bana, öğretin bize. Ama lütfen önce siz gerçek anlamda öğrenin.

 BİZ ESKİDEN, bilgiye ulaşmak için kılı kırk yarardık. Ezberlememiz gerekenler inanın sizden çok daha fazlaydı. Eğitim almak çok ama çok zordu. Kimse servis aracı ile okula falan gitmezdi. Okumak için aileleri yerine beyinlerini kullanırlardı. Adım başı okul, anlayışlı öğretmenler falan bulmakta hiç kolay değildi. Biz eğiticilerimize saygı duyardık. Çünkü onlardan öğrendik şimdiki bildiklerimizin çoğunu. Ne özel ders alan vardı, ne annesinden su isteme cüretinde bulunan gençler. Bizim kuşağımız sokaktaki arkadaşının, okuldaki arkadaşının, ailesinin ve en önemlisi ona bilgiyi zerk eden öğretmenlerinin kıymetini bilirdi. Toplumdaki ağırlığını diploması değil, kişiliği belirlerdi.

Okuyoruz bahanesinin arkasına saklanıp, tembellik etmeyin ey güzel gençler. Sizler bu çağda çok güzel işler yapabilecekken size her şeyin en iyisini sunan bu devire lütfen nankörlük etmeyin.

Hem hepiniz atomu parçalarsa, bu ülkenin çöpünü bizler ölünce kim süpürecek? Herkes okursa arabanızı makine mühendisi mi tamir edecek? Evde suyunuz patlasa gelip inşaat mühendisi tamir edecek değil? Başka meslek sahibi de olabilir insan. Rahat yaşamanın tek yolu okumak değil. Zanaat öğrenmekte çok güzel.

Doktor randevu verirken, tesisat ustası çoğu zaman bizi atlatıyor. Verecek randevusu yok. Çünkü usta yetişmiyor. Sizde alın teri dökerek çok kazanabilirsiniz. Nasıl olsa şimdilerde tek dert para.

 Düşünsenize…

Sende düşün!

 Çok zenginsin…

  Müzeyyen Eser.

13.Kasım.2023 /Isparta