“9 aydır ciddi anayasal ve toplumsal krizdeyiz”

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesi nedeniyle ülkenin 9 aydır ciddi bir anayasal ve toplumsal krizden geçtiğini belirtti

Herzog, ülkenin 9. Cumhurbaşkanı Şimon Peres’in yedinci ölüm yılı dolayısıyla Batı Kudüs’teki Herzl Dağı Mezarlığı’nda düzenlenen resmi anma törenine katıldı.

İsrail Cumhurbaşkanı Herzog, burada yaptığı konuşmada, Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağcı koalisyon hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesine işaret ederek, “İsrail devleti neredeyse dokuz aydır ciddi bir anayasal ve toplumsal krizin ortasında bulunuyor.” dedi.

Mevcut durumun, İsrail toplumunu, ekonomisini ve özellikle devletin güvenliğini tehlikeli şekilde sarstığını vurgulayan Herzog, şunları kaydetti:

“Daha önce de söyledim ve tekrar edeceğim. Diyalog olmadan çözüme ulaşmanın yolu yok, dinlemeden ve karşılıklı saygı olmadan ilerlemenin yolu yok. Şunu anlamalıyız ki eğer bir taraf kazanır ve bir taraf mağlup olursa hepimiz kaybederiz.”

İsrail lideri, ülkede “kutuplaşma ve bölünmenin had safhada olduğunu, bazılarının ortak ve umutlu bir gelecek hayal etmekte zorlandığı” günlerin yaşandığını ifade ederek, başta hükümet olmak üzere ilgili tarafları şu sözlerle uyardı:

“Burada derin bir kaygıyla duruyorum ve bir kez daha vurguluyorum: Devletin farklı organları arasındaki zorlu ve tehlikeli krizi çözmeli, aralarında sağlıklı ve doğru güç dengesini kurmalıyız.

Herkes, eylemlerimizin sonuçları hakkında dikkatlice düşünmelidir. Seçilmiş yetkililere bir kez daha çağrıda bulunuyorum: Artık sorumluluk göstermenin, gerçeğe doğrudan bakmanın ve geniş bir fikir birliğine varmak için gereken her şekilde hareket etmenin zamanıdır.”

Muhalefetten erken seçim çağrısı

Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesine ilişkin muhalefetle yapılan müzakerelerde de yeniden hareketlilik başladığı belirtiliyor.

İsrail basınındaki haberlerde, Cumhurbaşkanı Herzog’un himayesinde yürütülen müzakerelerde Netanyahu’nun partisi Likud ve muhalefetteki Benny Gantz’ın liderliğini yaptığı Ulusal Birlik Partisi’nden üst düzey isimlerin bir uzlaşıya yakın olduğu aktarıldı.

Müzakere taslağı kapsamında, hükümetin yargı düzenlemesine ilişkin yasamanın 18 ay süreyle durdurulması, Yüksek Mahkeme’deki yargıçları atayacak komitenin bu süre içinde mevcut yapısında devam etmesi gibi maddelerin yer aldığı kaydedildi.

Buna karşın hükümetin yargı düzenlemesinin mimarlarından kabul edilen Adalet Bakanı Yariv Levin, İsrail ordu radyosuna yaptığı açıklamada, söz konusu haberleri reddederek “bahsedilen maddelerin sadece deneme balonları olduğunu” savundu.

Muhalefetten erken seçim çağrısı

Başbakan Netanyahu, muhalefete diyalog çağrısı yaparken muhalefet lideri Benny Gantz bu çağrıyı “şaşırtmaca” şeklinde niteledi ve erken seçime işaret etti.

Gantz, Netanyahu’nun partisi Likud ve partisinden isimlerin yargı düzenlemesine ilişkin müzakerelerde bir anlaşmaya varmak üzere oldukları haberleri üzerine sosyal medya hesabından bir konuşma yayımladı.

Gantz, “Açıkça görünüyor ki İsrail devleti bir grup fanatik azınlık tarafından ele geçirilmiş, ılımlılarsa sessiz kalıyor. Bu hükümet devleti yönetme becerisinden yoksun. Netanyahu, Meclisi lağvetmeli ve İsrail seçimlere gitmeli.” ifadelerini kullandı.

Tartışmalı yargı düzenlemesi

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu” Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.

Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve yoğun kamuoyu tartışmalarına rağmen 24 Temmuz’da Mecliste muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti.

Hükümetin “yargı reformuna” karşı çıkan; aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve diğer elit birliklerin yer aldığı binlerce İsrailli, gönüllü yedek askerlik görevini bırakma kararı almıştı.

İsrail’de siyaset, ordu, güvenlik, ekonomi ve yargıda üst düzey görevlerde bulunmuş isimler, hükümetin yargı düzenlemesine karşı çıkıyor.

Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi karşıtı protesto hareketi, yaklaşık 9 aydır gösterilerine devam ediyor.